Kniespant
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kniespant is een spantconstructie waarbij het verticale ondersteunende deel en het hellende spantbeen in één geheel doorlopen, maar met een geknikte verbinding ('de knie').
Omschrijving
Het kniespant is een specifieke vorm van een portaalspant en wordt toegepast in kapconstructies, met name bij zadeldaken. De knikverbinding tussen het verticale deel en het schuine spantbeen is altijd stijf uitgevoerd. De stijlen kunnen scharnierend (als driescharnierspant) of met een stijve topverbinding worden uitgevoerd. Kniespanten kunnen vervaardigd worden uit diverse materialen zoals staal, gewapend beton, hout of gelamineerd hout. Ze zijn essentieel voor de stabiliteit van het dak door het opvangen en verdelen van krachten.
Toepassing en materialen
Kniespanten worden veel gebruikt in diverse gebouwtypen, waaronder traditionele woningbouw, schuren en industriële gebouwen. Ze zijn cruciaal voor de stabiliteit van het dak, vooral bij grotere overspanningen. De materialen variëren van hout (ook gelamineerd hout) en staal tot gewapend beton. Bij gelamineerde houten kniespanten met een rechtlijnige hoek worden de delen soms met vingerlassen verbonden, terwijl bij een gebogen knie het spantbeen uit één stuk gelamineerd hout kan bestaan. Ook in vakwerkconstructies kunnen kniespanten worden toegepast.
Verwante constructies
Het kniespant is een bijzondere vorm van een portaalspant. Waar een portaalspant meestal een horizontale bovenregel en verticale stijlen heeft, kenmerkt het kniespant zich door de geknikte overgang. Een kniespant kan onderdeel zijn van een driescharnierspant, waarbij er twee scharnieren aan de voet en één scharnier (meestal in het midden) in de kapconstructie aanwezig zijn. Bij een driescharnierspant met knieën spreekt men soms van een driescharnierkniespant. Bij een kniespant komt het knooppunt met het grootste buigende moment voor bij de knie.
Vergelijkbare termen
Spantbeen
Gebruikte bronnen: