Kleilaag
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kleilaag is een laag in de bodem die hoofdzakelijk bestaat uit kleideeltjes (lutum) met een korrelgrootte kleiner dan 0,002 mm.
Omschrijving
Klei is een sedimentair gesteente dat bestaat uit zeer fijne deeltjes. Door de platte, schilferige vorm van deze deeltjes en hun chemische samenstelling kan klei goed water en mineralen vasthouden. Dit zorgt ervoor dat klei over het algemeen slecht waterdoorlatend is en voedselrijk. Kleilagen kunnen van nature voorkomen door afzetting door water of wind, of kunstmatig worden aangebracht. In de bouw worden kleilagen onder andere gebruikt om water te keren, bijvoorbeeld in dijken, stuwdammen, vijvers en bouwkuipen. Ook bij funderingen kunnen kleilagen een rol spelen, hoewel direct funderen op kleef (de bovenste kleilaag) alleen geschikt is voor lichtere constructies die losstaan van een woning vanwege het risico op verzakking door krimp en zwel van de klei bij wisselende vochtgehaltes.
Toepassingen en eigenschappen in de bouw
Vanwege de lage waterdoorlatendheid worden kleilagen vaak ingezet als waterremmende barrière. Bij de aanleg van dijken worden bijvoorbeeld kleikisten of kleideklagen aangebracht om erosie, kwel en piping tegen te gaan. Bij bouwkuipen kunnen wanden in een waterdichte kleilaag worden aangebracht om toestroom van grondwater te beperken. Het gedrag van klei kan echter complex zijn. De krimp- en zweleigenschappen bij wisselende vochtgehaltes kunnen leiden tot zettingen en schade aan constructies, met name bij funderingen op staal. Diepere kleilagen kunnen juist bescherming bieden aan onderliggende waterlagen.
Vergelijkbare termen
Leemlaag
Gebruikte bronnen: