Kerkonderdelen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Kerkonderdelen zijn specifieke bouwkundige elementen en ruimtes die kenmerkend zijn voor de architectuur en functie van een kerkgebouw.
Omschrijving
Een kerkgebouw bestaat uit diverse onderdelen die samenhangen met de architectonische stijl en de functie van het gebouw, met name de eredienst. De structuur van een kerk omvat vaak een grote hoofdruimte, die bepalend is voor de algemene typologie. Deze ruimte kan zijn opgedeeld in beuken, gescheiden door arcades (bogen ondersteund door pijlers of zuilen). Veel kerken hebben ook één of meerdere dwarsbeuken (transepten) en in katholieke kerken een koor aan de voorzijde.
Veelvoorkomende kerkonderdelen
Enkele veelvoorkomende onderdelen van een kerkgebouw zijn het middenschip (of middenbeuk), de zijbeuken, het transept (dwarsschip), de viering (kruising van midden- en dwarsschip), het oksaal (doksaal), het koor, de kooromgang en straalkapellen. Ook een kerktoren is een in het oog springend onderdeel.
Bouwstijlen en onderdelen
De specifieke aanwezigheid en vormgeving van kerkonderdelen hangt sterk samen met de bouwstijl. Zo kenmerkt de romaanse bouwstijl zich door kubusachtige ruimten met rondbogen, tongewelven en dikke muren. Gotische kerken leggen de nadruk op verticaliteit, spitsbogen en ribgewelven. Renaissance-architectuur grijpt terug op de oudheid met een voorkeur voor centraalbouw, terwijl de barok als katholiek antwoord hierop werd gezien. Latere stijlen zoals het classicisme en neogotiek introduceerden ook weer specifieke kenmerken en onderdelen.
Vergelijkbare termen
Schip
Gebruikte bronnen: