Kelderluik
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kelderluik is een luik dat dient als afsluitbare toegang tot een kelder of souterrain.
Omschrijving
Kelderluiken worden gebruikt om toegang te bieden tot ondergrondse ruimtes voor diverse doeleinden, zoals opslag van provisie of technische installaties. Vroeger werden kelderluiken aan de straatzijde van gebouwen geplaatst om zware lasten, zoals voorraden en steenkool, naar de kelder te transporteren. Om gevaar voor voorbijgangers te voorkomen, werden deze luiken vaak schuin of verticaal in de gevel geplaatst in plaats van horizontaal. Een goed functionerend en afsluitbaar kelderluik is belangrijk voor de veiligheid en functionaliteit van de kelder.
Materialen en uitvoering
Kelderluiken worden traditioneel gemaakt van stevige materialen zoals hout, metaal of kunststof. In de 19e eeuw werden ook stalen platen populair. Moderne kelderluiken kunnen worden uitgevoerd in diverse materialen, zoals glas, hout of inox, en kunnen worden aangepast aan de vloerbedekking. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende afmetingen en vormen, zoals vierkant of rechthoekig, en kunnen voorzien zijn van scharnieren. Voor buiten toepassingen zijn waterdichte luiken beschikbaar die daglicht kunnen binnenlaten in de kelder. De bediening kan handmatig zijn, of gemotoriseerd met bijvoorbeeld gasveren om het openen te vergemakkelijken en onbedoeld dichtvallen te voorkomen.
Toepassingen en varianten
Naast traditionele opslag worden kelders en souterrains tegenwoordig voor diverse doeleinden gebruikt, zoals extra woon-, werk- of parkeerruimte, fitnessruimtes of speelkamers. Dit vraagt om passende kelderconstructies en afdichtingen om vochtproblemen te voorkomen. Er bestaan verschillende soorten kelders, waaronder prefab kelders en afzinkkelders. Een kruipruimte, de ruimte tussen de bodem en de begane grondvloer, vereist ook goede ventilatie, vaak via muuropeningen of een koekoek. Een kruipluik biedt toegang tot de kruipruimte en kan zelf gemaakt worden van materialen zoals OSB, multiplex, underlayment en MDF. Het 'Kelderluik-arrest' is een bekende juridische uitspraak in Nederland die betrekking heeft op aansprakelijkheid bij gevaarzetting, geïllustreerd aan de hand van een ongeval met een openstaand kelderluik in een café.
Gebruikte bronnen: