Kapittelzaal

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een kapittelzaal is een ruimte in een kerkelijk gebouw, zoals een abdij, klooster of kathedraal, waar de geestelijken van het kapittel samenkomen voor vergaderingen, ceremonies of andere bijeenkomsten.

Omschrijving

Deze zaal dient als vergaderruimte voor het kapittel, een gemeenschap van geestelijken. Historisch gezien werden kapittelzalen gebruikt voor diverse doeleinden, waaronder openbare biecht, het voorlezen van een hoofdstuk uit de leefregels (het 'kapittel' zelf, wat de naam aan de zaal gaf), en belangrijke besluitvormingsprocessen. De architectuur van een kapittelzaal kan variëren; in Engeland zijn ronde of veelhoekige kapittelzalen uit de late gotiek bewaard gebleven, terwijl op het vasteland de plattegrond vaak rechthoekig is. Kapittelzalen bevinden zich meestal aan de oostelijke arm van de kloostergang, ten zuiden of ten noorden van het koor. In middeleeuwse kerken kunnen kapittelzalen rijkelijk versierd zijn met bijzondere architectonische details, zoals glas-in-loodramen.

Functie en Gebruik

De kapittelzaal is primair de vergaderruimte van het kapittel, een college van kanunniken of monniken. Naast vergaderingen vonden hier ook ceremonies plaats en werden belangrijke beslissingen genomen. De naam 'kapittelzaal' is afgeleid van het gebruik om tijdens bijeenkomsten een hoofdstuk ('kapittel') uit de Bijbel of de leefregels van de orde voor te lezen. In sommige gevallen is de functie van een kapittelzaal in de loop der tijd gewijzigd, bijvoorbeeld naar eetzaal of polyvalente zaal.

Architectuur en Locatie

Kapittelzalen zijn vaak architectonisch belangrijke ruimtes binnen een abdij of kathedraal. Ze kunnen een indrukwekkend uiterlijk hebben, soms met centrale gewelven of bijzondere dakconstructies. Hoewel ze op het vasteland meestal rechthoekig zijn, komen in Engeland ook ronde of veelhoekige varianten voor. De traditionele locatie van de kapittelzaal is aan de oostzijde van de kloostergang, grenzend aan het koor van de kerk.

Gebruikte bronnen: