Kalkuitbloeiing
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Kalkuitbloeiing is een witachtige, poederachtige of kristallijne afzetting die verschijnt op het oppervlak van poreuze bouwmaterialen zoals metselwerk, beton en stucwerk, veroorzaakt door de migratie en uitkristallisatie van wateroplosbare zouten (vaak calciumcarbonaat) vanuit het materiaal naar het oppervlak.
Omschrijving
Kalkuitbloeiing ontstaat wanneer water in het bouwmateriaal oplosbare zouten, zoals calciumhydroxide (vrije kalk) uit cement, oplost en transporteert. Dit water kan afkomstig zijn van regen, grondvocht, condensatie of het aanmaakwater tijdens de bouw. Wanneer dit vocht verdampt aan het oppervlak van het materiaal, blijven de opgeloste zouten achter. Deze zouten reageren vervolgens met kooldioxide uit de lucht en vormen calciumcarbonaat, wat zichtbaar wordt als de witte uitslag. Hoewel kalkuitbloeiing voornamelijk een esthetisch probleem is dat het uiterlijk van een constructie kan aantasten, kan het ook duiden op vochtproblemen in de constructie die mogelijk aangepakt moeten worden om ernstiger schade te voorkomen. Het komt vaak voor bij nieuwbouw, ook wel 'new building bloom' genoemd, maar kan ook later optreden bij bestaande constructies als gevolg van binnendringend water.
Soorten en oorzaken
Er zijn verschillende soorten uitbloeiing, waaronder vroege witte uitslag (van zouten), kalkuitbloeiing (door vrije kalk) en vergipsing (late uitbloei van gips). Vroege witte uitslag verschijnt vaak kort na het metselen en bestaat meestal uit natrium- en kaliumzouten, calciumcarbonaat, sulfaten of chloriden. Kalkuitbloeiing, specifiek de uitloging van kalk, komt veel voor bij vers metselwerk, vooral bij bakstenen met lage wateropname, waarbij regenwater de mortelvoegen overmatig belast. Factoren die bijdragen aan kalkuitbloeiing zijn onder meer te natte oppervlakken, onvoldoende afdekking bij regen, en de aanwezigheid van oplosbare zouten in de gebruikte materialen of het grondwater.
Verwijdering en preventie
Kalkuitbloeiing kan op den duur vanzelf verdwijnen onder invloed van weersomstandigheden zoals regen en wind, maar dit proces kan lang duren. Bij vroege uitbloeiing kan afborstelen en naspoelen met water soms helpen. Hardnekkige kalkuitbloeiing kan met speciale reinigingsmiddelen worden behandeld, maar het gebruik van zuren wordt afgeraden op beton omdat dit het materiaal kan aantasten. Preventie is de beste aanpak. Dit omvat onder meer niet metselen of voegen bij regen, het afdekken van metselwerk, het voorkomen van optrekkend vocht, het kiezen van de juiste combinatie van baksteen en mortel, en het gebruik van uitslagremmende mortels. Adequate waterdichting tijdens de bouw kan ook helpen om kalkuitbloeiing te voorkomen.
Vergelijkbare termen
Zoutuitbloeiing
Gebruikte bronnen: