Kabel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kabel is een samenstel van één of meer geïsoleerde elektrische geleiders (aders), omhuld door een gezamenlijke mantel, en wordt gebruikt voor het transporteren van elektrische energie of data.
Omschrijving
In de bouw en civiele techniek worden diverse typen kabels toegepast, afhankelijk van het doel en de omgevingsfactoren. Ze dienen voor de stroomvoorziening van gebouwen en installaties, dataoverdracht (bijvoorbeeld netwerkkabels) of specifieke toepassingen zoals bij hijswerktuigen of in voorgespannen betonconstructies. De opbouw van een kabel bestaat doorgaans uit een geleider(s) (meestal koper of aluminium), isolatie, en een buitenmantel die bescherming biedt. Bij specifieke omstandigheden kunnen extra lagen aanwezig zijn, zoals een aardscherm bij grondkabels ter bescherming tegen mechanische schade en elektrocutie, of afscherming tegen elektromagnetische interferentie bij datakabels.
Toepassingen en soorten
Kabels worden in de bouw gebruikt voor een breed scala aan toepassingen, zoals in huisinstallaties voor verlichting en stopcontacten, voor het aanleggen van tijdelijke stroomnetwerken op bouwplaatsen, en voor de aansluiting van verplaatsbaar elektrisch gereedschap. Ook voor ondergrondse toepassingen, zoals tuinverlichting of aansluitingen voor vijvers, worden speciale grondkabels gebruikt die extra beschermd zijn. In de civiele techniek worden kabels niet alleen voor energie- en datatransport ingezet, maar ook als constructief element, bijvoorbeeld in hangbruggen of kabelnetgevels. Er zijn diverse soorten kabels, onderscheiden naar gebruik (elektriciteitskabel, netwerkkabel, stuurstroomkabel) en naar ligging (onderzeese kabel, ondergrondse kabel, bovengrondse kabel). Specifieke typen zoals YMvK en XMvK kabels worden veel toegepast in installaties, waarbij YMvK kabels geschikt zijn voor diverse omgevingen en XMvK kabels makkelijker verwerkbaar zijn door hun soepelheid. Voor situaties waarbij brandveiligheid cruciaal is, bestaan er halogeenvrije kabels (zoals XGB) die minder toxische gassen en rook produceren bij brand. Ook zijn er kabels met functiebehoud die bij brand gedurende een bepaalde tijd operationeel blijven om veiligheidssystemen te laten functioneren.
Vergelijkbare termen
Leiding
Gebruikte bronnen: