Jackblock
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een jackblocksysteem is een bouwmethode waarbij verdiepingen van een gebouw op maaiveldhoogte worden gebouwd en vervolgens omhoog worden gevijzeld om de volgende verdieping eronder te kunnen realiseren.
Omschrijving
Het jackblocksysteem is een bouwwijze die voornamelijk in de jaren '60 en '70 van de 20e eeuw werd toegepast bij de bouw van gebouwen met meerdere verdiepingen. Kenmerkend is dat de constructie grotendeels op maaiveldhoogte plaatsvindt, te beginnen met de bovenste verdieping, waarna de voltooide delen stapsgewijs omhoog worden gevijzeld. Dit proces herhaalt zich voor elke verdieping totdat de gewenste hoogte is bereikt. De naam verwijst naar het gebruik van vijzels ('jacks') en betonblokken ('blocks'). Het systeem is vergelijkbaar met het lift-slab-systeem.
Voordelen en toepassingen
Een belangrijk voordeel van het jackblocksysteem is dat de afbouw, inclusief installaties en gevelbouw, grotendeels van boven naar beneden kan plaatsvinden nadat de verdiepingen zijn opgevijzeld, wat efficiënter kan zijn. Ook kan er rondom de bouw een weersonafhankelijke situatie worden gecreëerd met steigers en doeken. Een nadeel is dat de methode vooral geschikt is voor gebouwen waarbij de verdiepingen vergelijkbaar zijn qua architectuur. Het systeem is wereldwijd op kleine schaal gebruikt, met in Nederland ongeveer tien gebouwen die met deze methode zijn gebouwd sinds 1964. Een bekend Nederlands voorbeeld is gebouw 'De Generaal' (voorheen Gebouw M) in Rijswijk, dat in 1966 als eerste gebouw in Nederland met dit systeem werd gerealiseerd.
Vergelijkbare termen
Heftoren
Gebruikte bronnen: