Isocyanaatschuim
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Isocyanaatschuim is een algemene benaming voor kunststofschuimen zoals Polyurethaan (PUR) en Polyisocyanuraat (PIR), die worden gevormd door de reactie van isocyanaat met andere componenten, en worden toegepast als isolatiemateriaal in de bouw.
Omschrijving
Isocyanaatschuim is een verzamelnaam voor hardschuimen die in de bouw veelvuldig worden ingezet voor isolatiedoeleinden. De meest voorkomende typen zijn Polyurethaan (PUR) en Polyisocyanuraat (PIR). PUR-schuim ontstaat door de reactie van di-isocyanaat met een polyol en andere toevoegingen. PIR-schuim is een gemodificeerde variant van PUR, waarbij een overmaat aan isocyanaat reageert tot een stabieler en brandwerender materiaal. Beide schuimen hebben een gesloten celstructuur, wat zorgt voor uitstekende thermische isolatie en vochtbestendigheid. Ze worden gebruikt voor het isoleren van daken, muren, vloeren en het dichten van naden en kieren. Isocyanaatschuimen hechten goed op diverse ondergronden en zijn, na uitharding, goed te bewerken. Hoewel de uitgeharde schuimen over het algemeen als niet-toxisch worden beschouwd, komen tijdens de verwerking isocyanaten vrij, die irritatie aan huid, ogen en luchtwegen kunnen veroorzaken en allergische reacties kunnen uitlokken. Professionele verwerkers dienen daarom beschermende maatregelen te treffen en goede ventilatie is essentieel tijdens en direct na het aanbrengen.
Soorten en toepassingen
Isocyanaatschuim omvat primair Polyurethaan (PUR) en Polyisocyanuraat (PIR). PUR-schuim wordt vaak als spuit- of montageschuim gebruikt voor het vullen van gaten en kieren, het afdichten van kozijnen en het isoleren van leidingen. Het is verkrijgbaar als één- of tweecomponentenschuim, waarbij tweekomponentenschuim sneller uithardt. PIR-schuim wordt veelal geproduceerd in plaatvorm en toegepast voor de isolatie van daken, gevels en vloeren. PIR-platen worden ook verwerkt in sandwichpanelen. Resol hardschuim, een ander type kunststofschuim, heeft een nog hogere isolatiewaarde en betere brandweerstand dan PUR en PIR, en wordt ook in de bouw toegepast. Er zijn ook nieuwere schuimen op de markt die geen isocyanaten bevatten, zoals SMX® schuim.
Gezondheidsaspecten
Blootstelling aan isocyanaten tijdens de verwerking van isocyanaatschuim kan gezondheidsproblemen veroorzaken, waaronder irritatie van de luchtwegen, astma, eczeem en netelroos. Het is belangrijk om contact met de huid en inademing van dampen te vermijden en te zorgen voor goede ventilatie in de werkruimte. Sinds augustus 2023 is in Europa een opleiding verplicht voor professionele gebruikers die werken met producten die meer dan 0,1% diisocyanaten bevatten.
Vergelijkbare termen
PIR-schuim
Gebruikte bronnen: