Installatiesymbolen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Installatiesymbolen zijn grafische tekens die op bouwtekeningen en plattegronden de locatie en het type van technische installaties weergeven.
Omschrijving
Installatiesymbolen zijn essentieel voor de visualisatie van diverse technische systemen in gebouwen, zoals elektrische bedrading, sanitair, verwarming en ventilatie (HVAC). Ze stellen bouwkundigen en installateurs in staat om de aanleg en plaatsing van installaties efficiënt en nauwkeurig te plannen en uit te voeren. Het gebruik van gestandaardiseerde symbolen volgens geldende normen draagt bij aan duidelijkheid en voorkomt misverstanden op de bouwplaats. Een installatietekening geeft de plaats van de componenten aan, waarbij overige informatie vaak in het bestek te vinden is.
Toepassing en voorbeelden
Op bouwtechnische tekeningen worden diverse soorten installatiesymbolen gebruikt, vaak met een legenda die de betekenis verklaart. Er kunnen meerdere symbolen bestaan voor hetzelfde concept, en soms heeft een symbool meerdere betekenissen, wat een verklarende tekst noodzakelijk maakt. Voorbeelden van installatiesymbolen zijn die voor elektra (zoals stopcontacten, schakelaars en lichtpunten), sanitair (zoals douches en toiletten), verwarming en ventilatie. Ook voor beveiligingsinstallaties, zoals CCTV, toegangscontrole en inbraakdetectie, worden uniforme symbolen gebruikt. Symbolen kunnen in verschillende standen en spiegelbeeld worden getekend, mits de betekenis behouden blijft.
Normalisatie
Het gebruik van uniforme installatiesymbolen is vastgelegd in normen om duidelijkheid en eenduidigheid te garanderen. In Nederland is NEN 5152 een bekende norm voor elektrotechnische symbolen. Deze norm is een vertaling van de internationale norm IEC 60617. Daarnaast zijn er normen zoals NEN 1010 voor elektrische installaties en NEN 3140 voor de bedrijfsvoering van elektrische installaties op laagspanning, waarin ook symbolen een rol spelen bij bijvoorbeeld keuringen en inspecties. Ook voor andere installatiegebieden, zoals sanitair, verwarming en ventilatie, worden normen en conventies gehanteerd voor symbolen op technische tekeningen.
Vergelijkbare termen
Pictogrammen
Gebruikte bronnen: