Hijsoog
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een hijsoog is een metalen bevestigingspunt, vaak uitgevoerd als bout, moer of aanlasoog, dat speciaal is ontworpen om lasten veilig te kunnen hijsen met behulp van hijswerktuigen.
Omschrijving
Hijsogen dienen als tijdelijk of permanent hijspunt en worden bevestigd aan objecten of constructies die verplaatst moeten worden, zoals betonnen elementen, machines of houten kozijnen. Ze zijn vervaardigd uit sterke materialen zoals staal, RVS, Grade 80 of Grade 100 en zijn ontworpen om aanzienlijke lasten te kunnen dragen. Een correcte bevestiging is cruciaal voor een veilige hijsoperatie. De maximale last die een hijsoog veilig kan dragen, de veilige werklast (WLL), wordt bepaald door de fabrikant met inachtneming van een veiligheidsfactor ten opzichte van de minimale breuklast. Hijsogen zijn onmisbaar in diverse sectoren, waaronder de bouw, industrie en transport, waar regelmatig zware objecten worden verplaatst.
Soorten en uitvoeringen
Hijsogen zijn verkrijgbaar in diverse varianten, afhankelijk van de toepassing en vereisten. Veelvoorkomende soorten zijn oogbouten en oogmoeren, waarbij het oogdeel respectievelijk vastzit aan het schroefdraad of erop gedraaid kan worden. Daarnaast zijn er aanlasogen die permanent aan een constructie worden gelast. Er bestaan vaste hijsogen, draaibare hijsogen (om de breedte- of lengteas) en varianten die in meerdere richtingen te draaien zijn. Draaibare en kantelbare hijsogen bieden meer flexibiliteit, met varianten die 360 graden kunnen draaien en tot 180 graden kunnen kantelen. De maat van een hijsoog wordt mede bepaald door de grootte van het schroefdraad, zoals metrische (M8 tot M100) of UNC-schroefdraad. De maximale draagcapaciteit varieert sterk, van enkele honderden kilo's tot wel 63 ton voor aanlasogen.
Veiligheid en keuring
Veiligheid bij het gebruik van hijsogen is essentieel. De hijshoek kan invloed hebben op de maximale toelaatbare werklast; hoe groter de zijwaartse belasting, hoe meer de werklast afneemt. Het is belangrijk om de aanbevolen belastingsgrenzen te respecteren. Hijsogen vallen onder hijsgereedschappen en moeten voldoen aan geldende normen en certificeringen, zoals Europese normen. Jaarlijkse keuring door een gecertificeerde keurmeester is vereist voor hijsgereedschap, inclusief hijsogen. Deze keuringen omvatten visuele inspectie en eens in de vier jaar een beproeving met testapparatuur. Vóór elk gebruik dient men het hijsoog zelf te controleren op beschadigingen, scheuren, vervorming of slijtage. Daarnaast moet de geldigheid van benodigde certificaten op de bouwplaats aantoonbaar zijn.
Gebruikte bronnen: