Hellenistische architectuur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De bouwstijl uit de periode van circa 323 v.Chr. tot 30 v.Chr., gekenmerkt door de verspreiding van de Griekse cultuur en invloeden uit oostelijke gebieden, wat resulteerde in monumentale en gedecoreerde bouwwerken.
Omschrijving
Hellenistische architectuur kenmerkt zich door een mengeling van oorspronkelijke Griekse elementen met invloeden uit de veroverde gebieden in het Oosten. Dit leidde tot een stijl met grotere schaal, meer pracht en rijkere versieringen dan de voorgaande Klassieke Griekse architectuur. Kenmerkend zijn onder andere het gebruik van de Korinthische orde, complexere plattegronden en de constructie van grootschalige monumentale complexen en openbare gebouwen zoals theaters, gymnasia, bibliotheken en paleizen. De bouwkunst diende in deze periode mede om de macht van heersers te tonen. Belangrijke materialen waren natuursteen zoals marmer en kalksteen, maar ook baksteen en beton werden toegepast.
Kenmerken en invloeden
De Hellenistische periode volgt op de Klassieke periode van de Griekse architectuur. Waar de Klassieke bouwkunst streefde naar perfecte verhoudingen en harmonie op menselijke schaal, vertoont de Hellenistische architectuur een tendens naar grootsheid en pracht. De Korinthische orde, met zijn kenmerkende kapitelen versierd met acanthusbladeren, werd vaker toegepast en gebouwen kregen grotere afmetingen. De verspreiding van de Griekse cultuur over een groter gebied zorgde voor een versmelting met lokale stijlen, resulterend in meer gecompliceerde ontwerpen en rijkere decoraties, waaronder gedetailleerde reliëfs op frieslijsten.
Belangrijke bouwwerken en types
Naast religieuze gebouwen zoals tempels, die nog steeds belangrijk waren, werden er in de Hellenistische periode veel profane bouwwerken opgericht. Voorbeelden hiervan zijn theaters die vaak tegen heuvels werden gebouwd voor natuurlijke akoestiek, stoa's (zuilengalerijen), gymnasia, bibliotheken en paleizen van heersers. Bekende voorbeelden van Hellenistische architectuur zijn onder andere de Pharos van Alexandrië (deels in deze periode ontstaan) en het Zeusaltaar van Pergamon.
Vergelijkbare termen
Griekse architectuur |
Romeinse architectuur |
Klassieke architectuur
Gebruikte bronnen: