Heipalen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Heipalen zijn lange palen van hout, beton of staal die de grond in worden gedreven (geheid) of geboord om het gewicht van een bouwwerk over te brengen op een draagkrachtige ondergrond.
Omschrijving
Heipalen worden gebruikt in paalfunderingen, met name wanneer de draagkrachtige grondlagen diep in de bodem liggen. De paal haalt zijn draagvermogen uit het steunen op een vaste grondlaag (stuit) en/of door wrijving (kleef) langs de paalwand. Het proces van het in de grond drijven van heipalen wordt heien genoemd en gebeurt met een heimachine. Een alternatief is het boren van palen, wat trillingsvrij kan gebeuren. De benodigde lengte en het aantal palen worden bepaald op basis van een sonderingsonderzoek, dat inzicht geeft in de draagkracht en kleef van de verschillende grondlagen. In Nederland wordt veel gebruik gemaakt van heipalen in gebieden met slappe veen- en kleigronden, zoals in het westen en noorden van het land, om verzakking te voorkomen.
Soorten Heipalen
Er bestaan verschillende soorten heipalen, qua materiaal en uitvoering. Veelvoorkomende typen zijn houten palen (vaak met een betonnen oplanger), prefab-betonpalen, stalen buispalen en in de grond gevormde palen zoals avegaar- of boorpalen. Houten heipalen worden al eeuwen gebruikt, bijvoorbeeld in Amsterdam, waar gebouwen op palen staan om verzakking te voorkomen. Het is cruciaal dat houten palen onder water blijven om paalrot te voorkomen. Prefab betonpalen worden veel gebruikt in Nederland en worden in de fabriek op maat gemaakt. Stalen buispalen zijn geschikt voor diepere funderingen en zware belastingen. Schroefpalen, een type in de grond gevormde paal, worden in de grond gedraaid en veroorzaken minder trillingen dan geheide palen.
Toepassing van Heipalen
Heipalen worden toegepast in paalfunderingen wanneer een fundering op staal of op putten niet mogelijk is omdat de draagkrachtige grondlaag te diep ligt. Ze zijn noodzakelijk bij slappe of samendrukbare ondergronden zoals veen en klei, bij hoge grondwaterstanden en bij zware constructies. Steden in Nederland, zoals Amsterdam en Rotterdam, waar bodemdaling voorkomt, vereisen vaak funderingen op palen. Traditionele heipalen worden veel gebruikt voor constructies met hoge draagkrachtbehoeften, zoals grote gebouwen en infrastructuur. Het plaatsen van heipalen kan geluids- en trillingsoverlast veroorzaken, wat potentieel schade kan toebrengen aan omliggende gebouwen.
Vergelijkbare termen
Palen
Gebruikte bronnen: