Grondwaterbeheersing
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Grondwaterbeheersing omvat het geheel van maatregelen en technieken die worden toegepast om de grondwaterstand te reguleren, met name in relatie tot bouwactiviteiten, om zo een droge en stabiele werkomgeving te creëren en schade door grondwater te voorkomen.
Omschrijving
Grondwaterbeheersing is essentieel bij bouwprojecten, vooral in gebieden met hoge grondwaterstanden of bij ondergrondse werkzaamheden zoals het aanleggen van kelders, parkeergarages, tunnels, rioleringen en leidingen. Het doel is om overlast zoals overstromingen, verzakkingen en structurele schade te vermijden. Verschillende methoden worden ingezet, waaronder drainage en diverse vormen van bemaling zoals bronbemaling, retourbemaling, open bemaling en spanningsbemaling. Ook waterdichte constructies en waterkeringen kunnen deel uitmaken van grondwaterbeheersing.
Technieken
Technieken voor grondwaterbeheersing zijn divers. Bronbemaling, waarbij water wordt opgepompt en afgevoerd, is een veelgebruikte methode om een bouwput droog te houden. Retourbemaling brengt opgepompt water na eventuele zuivering terug in de bodem om verdroging van de omgeving te voorkomen. Open bemaling wordt toegepast om ontgravingsputten droog te houden. Spanningsbemaling wordt ingezet om de waterdruk onder afsluitende lagen te verlagen. Drainage met drainagebuizen voert overtollig water af en kan zowel horizontaal als verticaal worden toegepast, waarbij soms gebruik wordt gemaakt van wellpoints bij diepe bouwputten. Hydraulische isolatie van bouwputten met waterremmende wanden, zoals damwanden, kan de toestroom van grondwater beperken.
Belang en regelgeving
Een goede grondwaterbeheersing is cruciaal voor de stabiliteit en veiligheid van bouwprojecten. Het draagt bij aan een stevig fundament en minimaliseert risico's zoals instortingen. Daarnaast speelt het een rol bij het voorkomen van schade aan houten paalfunderingen door droogstand en het beperken van zettingen. Vanwege de actuele droogteproblematiek en dalende grondwaterstanden is er steeds meer aandacht voor duurzaam grondwaterbeheer. Regelgeving wordt strenger toegepast, waarbij een 'bemalingscascade' wordt gevolgd die prioriteit geeft aan het beperken van onttrokken water, hergebruik en lozing op oppervlaktewater boven lozing in de riolering. Het verkrijgen van vergunningen voor grondwateronttrekking is vaak noodzakelijk.
Gebruikte bronnen: