Gewalst
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Gewalst verwijst naar materialen, zoals staal, die door walsen gevormd zijn tot een bepaalde dikte of profiel.
Omschrijving
Het walsproces is een vormgevingstechniek waarbij materiaal onder hoge druk tussen rollen wordt geperst. In de bouwsector wordt dit veel toegepast, met name bij staal en in de wegenbouw voor asfalt. Bij staal kan onderscheid gemaakt worden tussen warmgewalst en koudgewalst staal, afhankelijk van de temperatuur waarop het walsen plaatsvindt. Bij warmwalsen wordt het staal verhit tot boven de herkristallisatietemperatuur, wat resulteert in een betere vervormbaarheid en hogere treksterkte, geschikt voor constructiedoeleinden. Koudwalsen gebeurt bij lagere temperaturen en leidt tot staal met een hogere hardheid, gladder oppervlak en nauwkeurigere afmetingen, vaak gebruikt voor dunnere platen en profielen waar precisie en esthetiek belangrijk zijn. In de wegenbouw worden walsen (voertuigen) gebruikt om materialen zoals zand, steenslag of asfalt te verdichten en te egaliseren.
Warmgewalst staal
Warmgewalst staal wordt geproduceerd door het staal te verhitten tot circa 1200 °C en het vervolgens door walsen te vormen tot platen of profielen. Dit proces zorgt voor een ruw oppervlak met een blauwzwarte walshuid. Warmgewalst staal is buigzamer, taaier en heeft een hogere treksterkte dan koudgewalst staal. Het wordt veel gebruikt als constructiestaal voor gebouwen en bruggen, waar sterkte en flexibiliteit belangrijk zijn. Het materiaal kan na vervorming terugkeren naar de oorspronkelijke vorm en is gemakkelijker te bewerken en te lassen. Om corrosie te voorkomen, wordt warmgewalst staal vaak behandeld, bijvoorbeeld door stralen en verzinken of lakken.
Koudgewalst staal
Koudgewalst staal wordt geproduceerd uit warmgewalst staal dat bij lagere temperaturen (rond kamertemperatuur) verder wordt bewerkt door walsen. Dit proces verhoogt de hardheid en sterkte van het staal, maar vermindert de taaiheid en vervormbaarheid. Koudgewalst staal heeft een gladder en helderder oppervlak en nauwkeurigere afmetingen dan warmgewalst staal. Het wordt vaak toegepast voor dunnere platen en profielen waar precisie en esthetiek van belang zijn, zoals bij gevelsystemen, huishoudelijke apparaten en auto-onderdelen. Koudgewalst staal is doorgaans duurder om te produceren dan warmgewalst staal. Om het te beschermen tegen corrosie, wordt het vaak gelakt of verzinkt.
Walsen in de wegenbouw
In de wegenbouw worden walsen ingezet als voertuigen met zware rollen om materialen zoals steenslag, zand en asfalt te verdichten en te egaliseren. Er zijn verschillende typen walsen voor specifieke toepassingen, zoals tandemwalsen met twee rollen voor asfaltverdichting en trilwalsen met een trilmechanisme voor diepere verdichting van grond en asfalt. Bandenwalsen worden gebruikt voor de eerste verdichting van asfalt of het vastrijden van een slijtlaag. Walsen zorgen voor een stevige en vlakke ondergrond of wegdek.
Vergelijkbare termen
Gegoten
Gebruikte bronnen: