Geveltop
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De geveltop, ook wel topgevel of gevelspits genoemd, is het bovenste, vaak driehoekige, deel van een gevel dat begrensd wordt door de schuine zijden van een dak.
Omschrijving
De geveltop bevindt zich meestal aan de korte zijde van een gebouw en volgt in grote lijnen de vorm van het dak. Het is een kenmerkend architectonisch element dat bijdraagt aan de uitstraling van een gebouw. Er bestaat een grote variëteit aan geveltoppen, afhankelijk van de bouwstijl en periode. Voorbeelden hiervan zijn de puntgevel, trapgevel, tuitgevel, halsgevel, klokgevel en lijstgevel.
Toepassingen en Decoratie
Geveltoppen zijn vaak voorzien van diverse ornamenten en versieringen die bijdragen aan de esthetiek. Een 'makelaar' kan bijvoorbeeld een decoratieve bekroning van een geveltop zijn, aangebracht om windveren te verbinden en de gevel te verfraaien. Ook andere elementen zoals gevelstenen of dakkapellen kunnen in de geveltop worden verwerkt. Vooral in steden met smalle percelen, zoals Amsterdam, waar huizen vaak met de smalle zijde aan de straat staan, zijn geveltoppen prominent aanwezig en bepalend voor het stadsbeeld.
Soorten Geveltoppen
Historisch gezien zijn er in Nederland veel verschillende typen geveltoppen ontwikkeld. Enkele bekende voorbeelden zijn de trapgevel (met trapvormige zijkanten), de tuitgevel (een simpele topgevel), de halsgevel (met in- en uitgezwenkte vormen) en de klokgevel (met een klokvormige bekroning). Ook de lijstgevel, waarbij de gevel wordt afgesloten door een lijst, komt veel voor.
Vergelijkbare termen
Dakgevel
Gebruikte bronnen: