Gevel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De gevel is de buitenmuur van een gebouw en het zichtbare deel van deze muur, exclusief het dak. Het vormt de scheiding tussen binnen en buiten en heeft zowel esthetische als functionele eigenschappen.
Omschrijving
De gevel is een essentieel bouwkundig element dat de overgang vormt tussen de binnen- en buitenomgeving van een gebouw. De primaire functie van een gevel is het bieden van bescherming tegen diverse weersinvloeden zoals regen, wind, en zonlicht. Daarnaast draagt de gevel bij aan de thermische en akoestische isolatie en kan deze in kleinere gebouwen een dragende functie hebben voor het dak en de vloeren. Esthetisch gezien bepaalt de gevel in hoge mate de uitstraling en architectonische stijl van een gebouw. De gevel aan de straatzijde wordt vaak de voorgevel genoemd, terwijl de andere zijden bekend staan als zijgevels en achtergevels.
Materialen
Gevels kunnen worden opgebouwd uit diverse materialen, waaronder baksteen, natuursteen, glas, hout, metaal (zoals aluminium) en kunststof. De keuze van het materiaal beïnvloedt niet alleen de uitstraling, maar ook eigenschappen zoals duurzaamheid, onderhoud en isolatiewaarde. Bij veel gebouwen, met name modernere constructies, wordt de gevel uitgevoerd als een spouwmuur. Hierbij bestaat de gevel uit een binnen- en buitenblad met daartussen een luchtruimte (spouw), die vaak wordt opgevuld met isolatiemateriaal om vochtdoorslag en warmteverlies te voorkomen.
Soorten gevels
Naast de positionele aanduidingen (voor-, zij-, achtergevel) zijn er verschillende typen gevels te onderscheiden op basis van hun vorm, stijl of constructie. Voorbeelden hiervan zijn klassieke Hollandse gevels zoals de trapgevel, tuitgevel, klokgevel en halsgevel. Andere typen omvatten onder meer lijstgevels, puntgevels en rechte gevels. Moderne architectuur kent ook specifieke geveltypen zoals vliesgevels, vaak uitgevoerd in glas. Daarnaast komen specialistische gevels voor, zoals groene gevels die deels begroeid zijn met planten en extra ecologische voordelen bieden.
Vergelijkbare termen
Voorgevel
Gebruikte bronnen: