Gelijkwaardigheidsbeginsel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het gelijkwaardigheidsbeginsel is een principe in de bouwregelgeving, zoals voorheen in het Bouwbesluit 2012 en nu in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), dat toestaat om alternatieve bouwtechnische oplossingen toe te passen die minstens hetzelfde prestatieniveau bieden als de voorgeschreven eisen.
Omschrijving
De bouwregelgeving, zoals vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, voorheen Bouwbesluit 2012), stelt prestatie-eisen aan bouwwerken op het gebied van onder meer veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. Omdat de bouw constant innoveert, passen nieuwe technieken, materialen of methoden niet altijd direct binnen de bestaande voorschriften. Het gelijkwaardigheidsbeginsel biedt dan de mogelijkheid om, in afwijking van de standaardvoorschriften, toch een vergunning te verkrijgen voor een bouwplan met een alternatieve oplossing. De initiatiefnemer moet hierbij aantonen dat de gekozen oplossing minstens een gelijkwaardig niveau van bescherming of prestatie biedt als de in het Bbl beoogde eisen. Dit stimuleert innovatie in de bouwsector en voorkomt dat regelgeving vernieuwing belemmert.
Aantonen van gelijkwaardigheid
Wanneer een aanvrager een alternatieve oplossing wil toepassen op basis van het gelijkwaardigheidsbeginsel, dient hij schriftelijk aan te geven waar het bouwplan afwijkt van de geldende prestatie-eisen. Vervolgens moet gemotiveerd worden waarom de gekozen oplossing ondanks de afwijking toch gelijkwaardig is aan het vereiste prestatieniveau. De bewijslast hiervoor ligt bij de initiatiefnemer. Het bevoegd gezag beoordeelt of de alternatieve oplossing daadwerkelijk gelijkwaardig is. Voor vergunningplichtige activiteiten kan de gelijkwaardige maatregel worden opgenomen in de aanvraag omgevingsvergunning. In sommige gevallen kan een geschil over gelijkwaardigheid worden voorgelegd aan een adviescommissie.
Doel en belang
Het belangrijkste doel van het gelijkwaardigheidsbeginsel is om de mogelijkheid te behouden om op een andere, potentieel betere of goedkopere manier hetzelfde doel te bereiken als met de standaard voorschriften. Dit geeft ruimte voor nieuwe technieken en inzichten, zonder dat het fundamentele doel van de regelgeving – veilige, gezonde en comfortabele woon- en werkomstandigheden – in gevaar komt. Het beginsel erkent dat bouwregelgeving vaak achterloopt bij snelle innovaties in de markt en zorgt ervoor dat deze innovaties niet worden belemmerd, maar juist gestimuleerd kunnen worden.
Vergelijkbare termen
Gelijkwaardige oplossing
Gebruikte bronnen: