Geleidbaarheid
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Geleidbaarheid is het vermogen van een materiaal om warmte, geluid of elektriciteit te transporteren.
Omschrijving
In de bouw is geleidbaarheid een belangrijke materiaaleigenschap die op verschillende gebieden een rol speelt. Elektrische geleidbaarheid verwijst naar de mate waarin een materiaal elektrische stroom kan doorgeven. Dit is essentieel voor toepassingen zoals elektrische bedrading en aardingssystemen. Materialen met een hoge elektrische geleidbaarheid, zoals koper en aluminium, worden hiervoor gebruikt. Thermische geleidbaarheid, ook wel warmtegeleidingscoëfficiënt genoemd, geeft aan hoe goed een materiaal warmte transporteert. Een lage thermische geleidbaarheid is gewenst voor isolatiematerialen, omdat deze warmteverlies helpen beperken. Materialen zoals isolatieschuim (PUR, PIR, EPS) en minerale wol (glaswol, rotswol) hebben over het algemeen een lage thermische geleidbaarheid. Metalen daarentegen geleiden warmte goed en hebben een hoge lambda-waarde, waardoor ze minder geschikt zijn als isolatie. Ook de geleidbaarheid van water en bodem kan relevant zijn, bijvoorbeeld als indicator voor de aanwezigheid van zouten of geladen deeltjes zoals klei.
Thermische geleidbaarheid (Lambda-waarde)
De thermische geleidbaarheid, aangeduid met de lambda-waarde (λ), is een maat voor de warmtegeleidende eigenschappen van een materiaal. De eenheid hiervan is Watt per meter Kelvin (W/mK). Hoe lager de lambda-waarde, hoe beter een materiaal isoleert. Factoren zoals temperatuur, vochtgehalte en dichtheid kunnen de lambda-waarde beïnvloeden. De warmteweerstand (R-waarde) van een materiaallaag wordt berekend door de dikte van de laag te delen door de lambda-waarde. De U-waarde, die het warmteverlies van een constructiedeel aangeeft, is het omgekeerde van de totale warmteweerstand (R-waarde) van dat deel.
Elektrische geleidbaarheid
Elektrische geleidbaarheid is het vermogen van een materiaal om elektrische stroom te geleiden. Dit wordt ook wel soortelijke geleidbaarheid of conductiviteit genoemd en uitgedrukt in Siemens per meter (S/m) of Siemens per centimeter (S/cm). Metalen zoals zilver, koper en nikkel zijn goede elektrische geleiders. Kunststoffen zijn over het algemeen slechte geleiders en worden vaak gemodificeerd om ze geleidend te maken. De aanwezigheid van opgeloste ionen, zoals zouten in water of geladen deeltjes in de bodem (klei, organisch materiaal), verhoogt de elektrische geleidbaarheid.
Gebruikte bronnen: