Gebruiksduur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De gebruiksduur in de bouw verwijst naar de periode waarin een bouwwerk, bouwdeel of materiaal voldoet aan de gestelde eisen bij normaal gebruik en regulier onderhoud.
Omschrijving
De gebruiksduur, ook wel ontwerplevensduur of levensduur genoemd, is een belangrijke factor in de bouw en constructie. Het is de geschatte periode waarin een bouwwerk of de onderdelen ervan hun functie behouden onder verwachte omstandigheden en met gepland onderhoud. Dit is relevant voor onder meer eigenaren, beheerders, ontwerpers en toeleveranciers, en speelt een rol bij de materiaalkeuze, kosten en meerjarenonderhoudsplanning. Betrouwbare gegevens over de te verwachten gebruiksduur zijn cruciaal voor het maken van weloverwogen beslissingen.
Factoren en normen
De gebruiksduur van bouwconstructies is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de omgeving waarin de constructie zich bevindt. Normen zoals de Eurocode 2 NEN-EN 1992-1-1 met de bijbehorende Nationale Bijlage geven richtlijnen voor het ontwerpen van betonconstructies met een beoogde levensduur. Deze normen zijn gebaseerd op een referentieperiode, die wordt gebruikt om de grootte van in rekening te brengen belastingen te bepalen. Voor betonnen bruggen is bijvoorbeeld een referentieperiode van tachtig jaar vastgesteld, terwijl voor andere betonconstructies vaak vijftig jaar wordt aangehouden. De werkelijke levensduur kan afwijken en hangt af van de mate van aantasting en de kwaliteit van de uitvoering, zoals de betondekking en nabehandeling.
Gebruiksduur en circulariteit
In de circulaire economie wordt gestreefd naar het maximaliseren van de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen na hun gebruiksduur. Dit betekent dat materialen en componenten aan het einde van hun levensduur bij voorkeur hoogwaardig worden hergebruikt. Bij circulair bouwen wordt vaker gekozen voor materialen die aan het einde van hun gebruiksduur eenvoudig te demonteren en opnieuw te gebruiken zijn. Hoewel veel gebouwen een lange gebruiksduur hebben, beschikken we niet altijd over informatie over de materialen die in oudere gebouwen zijn toegepast, wat hergebruik kan bemoeilijken. Desondanks stimuleert de toenemende behoefte aan grondstoffen in stedelijke gebieden het hergebruik van materialen met een lange gebruiksduur.
Vergelijkbare termen
Levensduur
Gebruikte bronnen: