Gebint
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gebint is een dragende constructie, vaak van hout, bestaande uit staanders (stijlen) en horizontale balken die de hoofddelen van een gebouw verbinden en onder andere het dak dragen.
Omschrijving
Gebinten vormen het skelet van met name traditionele gebouwen zoals boerderijen en schuren. Ze bestaan uit verticale stijlen, die meestal op gemetselde poeren gefundeerd zijn om optrekkend vocht te voorkomen, en horizontale balken. Deze elementen worden samengevoegd met verbindingen, vaak geschoord met korbelen of schoren voor extra stabiliteit. Meerdere gebinten worden in de lengterichting van het gebouw met elkaar verbonden door gebintplaten of langsbalken. Traditioneel werden gebinten van hout gemaakt en voorzien van telmerken om de onderdelen bij de assemblage op de bouwplaats correct te plaatsen. Hoewel van oudsher vooral in hout uitgevoerd, kunnen gebinten in moderne constructies ook van staal of beton zijn.
Typen gebinten
Er zijn verschillende typen gebinten, die vaak worden onderscheiden op basis van de locatie en het type verbinding van de verbindende dwarsbalken. Een belangrijke indeling is die tussen dwarsgebinten, die haaks op de lengterichting van het gebouw staan, en langsgebinten, die in de lengterichting zijn geplaatst. Bij dwarsgebinten komen typen voor met één of twee gebintbalken, terwijl langsgebinten meestal één gebintbalk hebben. Voorbeelden van specifieke gebinttypen zijn het ankerbalkgebint, waarbij de balk door de stijl steekt en met pennen is verankerd, het dekbalkgebint, waarbij de balk op de stijlen ligt, en het kopbalkgebint, waarbij de balk met een slisverbinding aan de stijl is bevestigd.
Toepassing en waarde
Gebinten worden gebruikt om daken en verdiepingsvloeren te dragen, waarbij in veel traditionele boerderijen de buitenmuren niet dragend zijn. De gebintconstructie vormt hiermee het fundamentele geraamte van het gebouw. In historische gebouwen hebben gebinten vaak een hoge bouwhistorische waarde omdat ze veel informatie verschaffen over de ouderdom en de bouwgeschiedenis van het pand. Bij herbestemmingen is het daarom belangrijk zorgvuldig met de gebinten om te gaan.
Vergelijkbare termen
Hameigebint
Gebruikte bronnen: