Gebiedsontwikkelingsplan
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gebiedsontwikkelingsplan is een document waarin de visie, doelstellingen en uitwerkingen voor de ruimtelijke transformatie van een afgebakend gebied zijn vastgelegd, vaak opgesteld door overheden in samenwerking met andere partijen.
Omschrijving
Gebiedsontwikkeling omvat het veranderen of opwaarderen van een locatie om een nieuwe of verbeterde functie te realiseren, zoals woningbouw, bedrijventerreinen, of infrastructuur. Dit proces gaat niet alleen over de realisatie van vastgoed, maar ook over de inrichting van de omliggende (openbare) ruimte, inclusief aspecten als groenvoorzieningen en duurzaamheid. Een gebiedsontwikkelingsplan beschrijft de aanpak om de economische, maatschappelijke, cultuurhistorische en landschappelijke waarde van een gebied te vergroten en kan de kaders bieden voor nieuwe initiatieven binnen dat gebied.
Context en proces
Gebiedsontwikkeling is een complex proces waarbij publieke, private en particuliere belangen samenkomen. Het wordt gezien als een vorm van publiek-private samenwerking. Overheden, voornamelijk provincies en gemeenten, spelen een belangrijke rol bij het opstellen en faciliteren van gebiedsontwikkeling, onder andere door belemmeringen in regelgeving weg te nemen en experimenten toe te staan. Burgers hebben vaak inspraak op gebiedsontwikkelingen die hun leefomgeving beïnvloeden. De ontwikkeling van een gebiedsontwikkelingsplan kan verschillende fases doorlopen, van visie- en planvorming tot en met de uitvoering. Hierbij zijn participatie en stakeholdermanagement cruciaal om draagvlak te creëren en belangen te verbinden.
Juridisch kader
Het juridische kader voor gebiedsontwikkeling is in ontwikkeling. Onder de Crisis- en herstelwet (Chw) bestond de mogelijkheid om een gebied aan te wijzen als ontwikkelingsgebied waarvoor een gebiedsontwikkelingsplan kon worden vastgesteld. Dit plan kon tijdelijk afwijken van bepaalde milieukwaliteitsnormen om ruimtelijke ontwikkeling mogelijk te maken. Met de komst van de Omgevingswet, die streeft naar een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit, staat de ontwikkeling van een aangewezen gebied in al haar aspecten centraal. De Omgevingswet heeft invloed op de manier waarop gebiedsontwikkeling wordt aangepakt en geïntegreerd in instrumenten zoals het bestemmingsplan of de omgevingsverordening.
Vergelijkbare termen
Bestemmingsplan
Gebruikte bronnen: