Gebiedsontwikkeling
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Gebiedsontwikkeling is het proces van (her)ontwikkeling van een specifiek gebied, waarbij planvorming, financiering en uitvoering van diverse ruimtelijke projecten samenkomen met als doel de kwaliteit van de fysieke leefomgeving te verbeteren en ruimte te creëren voor verschillende functies.
Omschrijving
Gebiedsontwikkeling omvat de transformatie van een gebied, waarbij niet alleen het beoogde vastgoed, maar ook de omliggende openbare ruimte wordt meegenomen. Dit proces richt zich op het verbinden van functies, disciplines, partijen en belangen. Het kan zowel binnenstedelijk, bijvoorbeeld door het herbestemmen van oude industrieterreinen, als buitenstedelijk plaatsvinden (uitleglocaties). Een integrale aanpak is hierbij essentieel, waarbij verschillende omgevingsaspecten worden afgewogen en publieke en private partijen samenwerken. Gebiedsontwikkeling is een complexe opgave waarbij rekening gehouden moet worden met milieuomstandigheden, ligging, politieke omgeving en de belangen van diverse stakeholders zoals overheden, ontwikkelaars, bewoners en bedrijven. Het proces is vaak langdurig en vraagt om een lange-termijnvisie. Het doel is economische, sociale en ruimtelijke verbetering, wat kan leiden tot nieuwe woonwijken, bedrijventerreinen of recreatiegebieden.
Fasen van Gebiedsontwikkeling
Het proces van gebiedsontwikkeling doorloopt doorgaans verschillende fasen, vergelijkbaar met een bouwproject. Deze fasen omvatten de initiatieffase, de haalbaarheidsfase, de realisatiefase en de beheerfase. In de haalbaarheidsfase worden onder andere een Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SpvE) en een stedenbouwkundig ontwerp opgesteld. Tijdens de realisatiefase worden de bouw en inrichting gecoördineerd. De beheerfase omvat het zorgdragen voor de openbare ruimtes en het monitoren van leefbaarheid en duurzaamheid.
Belang van Samenwerking en Proces
Bij gebiedsontwikkeling is samenwerking tussen verschillende partijen cruciaal. Het procesmatige aspect is hierbij leidend, met als doel de belangen van alle betrokkenen zo goed mogelijk bij elkaar te brengen. Dit kan een complexe uitdaging zijn, zeker bij gebieden met versnipperd eigendom, waarbij een bewuste keuze tussen proces- en projectmanagement van belang is. Publiek-private samenwerking (PPS) is een veelvoorkomende vorm bij gebiedsontwikkeling.
Gebruikte bronnen: