Fusuma
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Fusuma zijn traditionele Japanse ondoorzichtige schuifpanelen die dienen als wanden of deuren in traditionele Japanse huizen, ryokans en andere gebouwen om ruimtes te herdefiniëren.
Omschrijving
Deze panelen zijn een essentieel onderdeel van de Japanse interieurarchitectuur en combineren functionaliteit met esthetiek. Ze bestaan uit een houten rasterwerk dat aan beide zijden is bekleed met dik papier of stof. Fusuma schuiven in uitgefreesde rails aan de bovenkant (kamoi) en onderkant (shikii) van de deuropening of ruimte. Ze zijn dikker dan shoji-panelen en bieden daardoor geluids- en warmte-isolatie. Oorspronkelijk werden fusuma gebruikt om tijdelijk ruimtes af te scheiden in de grote kamers van adellijke huizen. Tegenwoordig variëren de afmetingen, maar traditioneel zijn ze vergelijkbaar met de grootte van tatami-matten (ca. 91,5 cm breed en 183 cm hoog), hoewel hogere varianten van ongeveer 190 cm steeds gebruikelijker zijn.
Verschil met Shoji
Een belangrijk onderscheid in de Japanse architectuur is het verschil tussen fusuma en shoji. Waar fusuma ondoorzichtig zijn en volledige privacy en een stevigere scheiding bieden, zijn shoji doorschijnende panelen, meestal gemaakt met washi-papier op een houten frame, die licht doorlaten. Shoji worden vaak gebruikt aan de buitenkant van gebouwen om licht binnen te laten met behoud van enige privacy, terwijl fusuma primair als binnenwanden en deuren functioneren. Samen stellen fusuma, shoji en tatami-matten (voor de vloer) een typische Japanse kamer samen.
Decoratie en Geschiedenis
Historisch werden fusuma vaak beschilderd met taferelen uit de natuur, zoals bergen, bossen of dieren, en dienden ze als decoratieve elementen die de status en visie van de eigenaar weerspiegelden. Tegenwoordig worden ze ook bedrukt met diverse motieven of bedekt met effen papier. De vroegste vermeldingen van beschilderde schuifdeuren in Japan dateren uit de 8e eeuw, maar de term 'fusuma' kreeg zijn huidige betekenis tijdens de Kamakura-periode (1185-1333), waarbij onderscheid werd gemaakt tussen ondoorzichtige fusuma en doorschijnende shoji.
Vergelijkbare termen
Shoji
Gebruikte bronnen: