Eclectisch

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Eclectische architectuur combineert elementen uit verschillende historische stijlen en stromingen in één ontwerp.

Omschrijving

Het woord 'eclectisch' is afgeleid van het Griekse 'eklektikos', wat 'het beste uitkiezend' of 'selectief' betekent. In de architectuur, met name in de 19e en vroege 20e eeuw, uitte zich dit in het samenvoegen van kenmerken uit diverse stijlperiodes, zoals neogotiek, neoromaans en neoclassicisme, om een nieuw geheel te creëren. Dit ontwerpprincipe, dat zich afzette tegen het strikte historisme, gaf architecten de vrijheid om elementen uit alle voorgaande bouwstijlen te selecteren en te combineren. Eclectische gebouwen kenmerken zich door een mix van details uit verschillende stijlen, vaak met een nadruk op visuele rijkdom en expressiviteit. Materialen zoals baksteen, natuursteen, houtsnijwerk en smeedijzer werden gebruikt om deze diversiteit te accentueren.

Context en Voorbeelden

Eclectische architectuur kwam op in een periode waarin een meer individuele persoonlijkheid zich ontwikkelde en mensen zich wilden onderscheiden. De stijl werd toegepast bij diverse gebouwen, waaronder herenhuizen, openbare gebouwen en stations. Bekende voorbeelden in de Benelux zijn het stationsgebouw van Antwerpen Centraal en het Rijksmuseum in Amsterdam, waar neogotische en renaissancistische elementen werden vermengd. Ook het werk van Antoni Gaudí bevat naast organische architectuur eclectische elementen. Tegenwoordig wordt het eclectische principe door architecten herontdekt, mede dankzij moderne technologie en bouwmaterialen die nieuwe vormgevingsmogelijkheden bieden.

Gebruikte bronnen: