Dwarskracht

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Dwarskracht is een interne kracht in een constructie-element, zoals een balk of ligger, die loodrecht op de lengteas werkt en essentieel is voor het evenwicht van de constructie onder belasting.

Omschrijving

In constructies zoals balken en liggers treedt naast een buigend moment ook dwarskracht op. Deze inwendige dwarskracht werkt loodrecht op de as van de constructie en wordt aangeduid met het symbool V. De dwarskracht neemt doorgaans toe richting de opleggingen van een ligger. Bij een gelijkmatig verdeelde belasting op een ligger is de dwarskracht in het midden nul en maximaal bij de opleggingen. Dwarskrachten kunnen leiden tot schuifspanningen in het materiaal. Onvoldoende capaciteit om dwarskracht op te nemen kan leiden tot scheurvorming of bezwijken van de constructie.

Dwarskrachtwapening

Om te voorkomen dat een constructie bezwijkt door dwarskracht, met name bij materialen zoals beton, wordt vaak dwarskrachtwapening aangebracht. Deze wapening is bedoeld om de trekspanningen op te vangen die onder een hoek optreden door de combinatie van buiging en dwarskracht. Dwarskrachtwapening doorsnijdt het scheurvlak dat bij ontoereikende dwarskrachtcapaciteit kan ontstaan, waardoor het draagvermogen toeneemt. Met name bij de opleggingen, waar de dwarskracht vaak maximaal is, is voldoende dwarskrachtwapening cruciaal.

Dwarskrachtverbindingen en -deuvels

Dwarskrachtverbindingen zijn verbindingen die voornamelijk dwarskrachten overdragen en de overdracht van een buigend moment tussen constructiedelen beperken, met het doel vrije rotatie toe te staan. Ze worden vaak toegepast in verstevigde frames, vloer- en dakbalken. Dwarskrachtdeuvels worden in betonnen constructies toegepast, bijvoorbeeld bij dilatatievoegen, om dwarskrachten over te brengen tussen aangrenzende bouwdelen en zo ongelijke zettingen of hoogteverschillen te voorkomen.

Vergelijkbare termen

Schuifkracht

Gebruikte bronnen: