Drinkwaterleiding
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een drinkwaterleiding is een leiding of leidingnetwerk dat specifiek is bedoeld voor het transport en de distributie van schoon, veilig drinkwater naar afnemers.
Omschrijving
Drinkwaterleidingen transporteren drinkwater vanuit een waterreservoir of het openbare waterleidingnetwerk naar gebouwen en tappunten, zoals kranen in keukens en badkamers. Ze zijn ontworpen om de kwaliteit van het water te waarborgen en verontreiniging te voorkomen. De aanleg van de hoofdleidingen ligt hoofdzakelijk onder de grond. De eerste drinkwaterleiding in Nederland werd in 1853 aangelegd. Tegenwoordig is de kwaliteit van het drinkwaternetwerk in Nederland erg goed, mede door de hantering van de hygiënecode drinkwater.
Materialen
Historisch werden drinkwaterleidingen gemaakt van materialen zoals hout, grijs gietijzer, asbestcement en lood (inpandig). Tegenwoordig worden leidingen veelal gemaakt van kunststoffen zoals polyetheen (PE) en polyvinylchloride (PVC). Ook metalen zoals koper, nodulair gietijzer en staal worden nog gebruikt, waarbij koper traditioneel een veelgebruikt metaal is voor inpandige leidingen. De keuze van het materiaal wordt bepaald door onder andere inzichten op het moment van aanleg en de geschiktheid voor drinkwater, waarbij het water de kwaliteit van het metaal niet nadelig mag beïnvloeden. Stalen en gegalvaniseerd stalen leidingen zijn niet geschikt voor drinkwater bestemd voor menselijke consumptie. Kunststof leidingen in potentieel vervuilde grond kunnen een risico vormen door permeatie van schadelijke stoffen. Het gebruik van loden leidingen is risicovol vanwege de mogelijke afgifte van lood aan het water, wat schadelijk kan zijn voor de gezondheid, met name voor jonge kinderen en zwangere vrouwen. Loden leidingen worden sinds 1960 niet meer aangelegd en zijn sinds 1 januari 2024 verboden in scholen, huurwoningen en kinderopvangcentra.
Onderhoud
Regelmatig onderhoud van drinkwaterleidingen is essentieel om de levering van betrouwbaar en schoon drinkwater te waarborgen. Dit omvat onder andere het doorspoelen van leidingen, ook wel 'spuien' genoemd. Hierbij wordt water met hogere snelheid door de leidingen gestuurd om afzettingen van natuurlijke stoffen zoals ijzer en mangaan te verwijderen. Ook na een lekkage worden leidingen schoongespoeld om eventuele vervuiling te verwijderen. Goed beheer en onderhoud, inclusief de controle van terugstroombeveiligingen, is noodzakelijk om gevaar voor de volksgezondheid te voorkomen en te zorgen dat de installatie voldoet aan de gestelde eisen en normen zoals NEN 1006.
Vergelijkbare termen
Waterleiding
Gebruikte bronnen: