Draaipunt
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een draaipunt is een vast punt of as waar omheen een constructie of onderdeel kan roteren of kantelen.
Omschrijving
In de bouwkunde is een draaipunt essentieel voor het mogelijk maken van beweging in constructies. Dit kan variëren van eenvoudige toepassingen zoals scharnieren bij deuren en ramen tot complexe systemen bij beweegbare bruggen of andere dynamische bouwwerken. Het correct ontwerpen en positioneren van een draaipunt, vaak gerealiseerd met scharnieren, lagers of specifieke verbindingen, is cruciaal voor de stabiliteit, functionaliteit en veiligheid van de constructie. Het draaipunt neemt krachten op en zorgt ervoor dat de rotatie gecontroleerd en soepel verloopt.
Toepassingen en mechanismen
Draaipunten vinden diverse toepassingen in de bouw. Bij deuren en ramen worden vaak scharnieren gebruikt, waarbij een pen als draaipunt fungeert. Bij zwaardere constructies zoals poorten of beweegbare bruggen worden vaak gelagerde scharnieren of specifieke lagers toegepast om grotere krachten op te nemen en een soepele beweging te garanderen. Een hefboom werkt bijvoorbeeld ook met een draaipunt waaromheen een staaf roteert om een last te verplaatsen of in evenwicht te houden. In sommige constructies, zoals bij brandwanden, worden kantelnokken toegepast om te zorgen dat een constructiedeel bij bezwijken door brand vrij kan kantelen ten opzichte van een draaipunt, zonder de brandwand mee te trekken.
Krachten en momenten
Bij een draaipunt spelen krachten en momenten een belangrijke rol. Een moment is de neiging tot draaien die wordt veroorzaakt door een kracht op afstand van het draaipunt. De grootte van dit moment is het product van de kracht en de loodrechte afstand tot het draaipunt. Een scharnieroplegging bijvoorbeeld, is een type oplegging dat zowel horizontale als verticale krachten kan opnemen, maar rotatie toestaat, waardoor het als een draaipunt functioneert in statische analyses.
Vergelijkbare termen
Rotatiepunt
Gebruikte bronnen: