Den

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De term 'den' wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar hout afkomstig van bomen uit het geslacht *Pinus*, dat in de bouw- en houtindustrie meestal bekend staat als grenen.

Omschrijving

Hout van het geslacht *Pinus* (pijnbomen) wordt in de bouwwereld doorgaans aangeduid als grenen. Dit is verwarrend, omdat 'dennenhout' volgens de juiste naamgeving afkomstig is van bomen uit het geslacht *Abies* (dennen), terwijl onze kerstboom, die vaak dennenboom wordt genoemd, eigenlijk een spar (*Picea*) is. Grenenhout is een van de meest gebruikte naaldhoutsoorten in Nederland, na vurenhout (afkomstig van de fijnspar). Het wordt zowel binnen als buiten toegepast, mits het voor buitengebruik wordt verduurzaamd. Grenen kernhout heeft een matige tot weinig duurzaamheid (klasse III-IV), terwijl het spinthout niet duurzaam is (klasse V). Door impregnatie kan de duurzaamheid van grenen worden verhoogd.

Eigenschappen en Toepassingen van Grenen (Pinus)

Grenenhout, afkomstig van de grove den (*Pinus sylvestris*), heeft over het algemeen een rechte draad, een matig grove nerf en kan lichte vlamtekeningen vertonen. Het kernhout varieert in kleur van lichtbruin tot roodbruin-geel, terwijl het spinthout wit tot geelachtig wit is en hier duidelijk van afsteekt. Na blootstelling aan licht wordt de kleur donkerder. Kwasten zijn vaak aanwezig en donkerder van kleur. Grenen bevat hars, wat kan leiden tot harsgangen of -vlekken en vereist soms ontvettingsmaatregelen voor verlijming of afwerking. Grenenhout is relatief gemakkelijk te bewerken, zowel handmatig als machinaal. Het wordt veel gebruikt voor constructiehout in de bouw, zoals balken, planken en gevelbekleding, en ook voor binnen- en buitenbetimmeringen, kozijnen, ramen, deuren en meubelen. Gezien de beperkte natuurlijke duurzaamheid, met name van het spinthout, is verduurzaming aan te bevelen voor buitentoepassingen zoals schuttingen en tuinhout.

Grenen vs. Vuren

In de bouw worden grenen en vuren (*Picea abies*) vaak gebruikt en soms met elkaar verward. Beide zijn naaldhoutsoorten. Een belangrijk verschil is de herkomst: grenen komt van de grove den (*Pinus sylvestris*), terwijl vuren afkomstig is van de fijnspar. Qua uiterlijk is vurenhout doorgaans lichter van kleur en bevat het minder en kleinere noesten dan grenenhout. Grenenhout heeft een meer uitgesproken nerf en kan een kenmerkende harsgeur hebben, die bij vuren ontbreekt. Hoewel beide houtsoorten qua sterkte vergelijkbaar kunnen zijn, wordt vurenhout vaker toegepast in constructies die hogere eisen stellen aan sterkte en draagkracht, terwijl grenen meer gebruikt wordt voor lichtere constructies, aftimmeringen en meubelen.

Vergelijkbare termen

Spar

Gebruikte bronnen: