Dekbalk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dekbalk is een horizontale balk die deel uitmaakt van een gebint of kapconstructie en op de stijlen rust.
Omschrijving
De dekbalk is een belangrijk horizontaal element in traditionele houtconstructies, zoals gebinten en jukkenkappen. Bij een dekbalkgebint 'dekt' de balk de bovenzijden van de verticale stijlen af waar hij op is gelegd. De verbinding tussen de dekbalk en de stijlen wordt vaak gerealiseerd met een pen-en-gatverbinding, waarbij de pennen aan de bovenzijde van de stijlen in gaten in de balk passen. De dekbalk kan al dan niet over de stijlen heen uitsteken. In een jukkenkap, een type kapconstructie met schuine stijlen, wordt de balk die op deze stijlen ligt ook wel dekbalk, jukbalk of jukdekbalk genoemd.
Toepassingen
Dekbalken worden voornamelijk toegepast in houten gebintconstructies, die historisch veel gebruikt werden in onder andere boerderijen en andere gebouwen. Ze vormen de bovenste dwarsverbinding van een gebint en dragen bij aan de stabiliteit van de constructie. Daarnaast spelen dekbalken een rol in bepaalde kapconstructies, zoals de jukkenkap, waar ze de schuine jukbenen verbinden en ondersteuning bieden voor bijvoorbeeld flieringen of een vlieringvloer.
Verbindingen
De meest voorkomende verbinding voor een dekbalk op een stijl is de pen-en-gatverbinding. Hierbij zijn aan de bovenzijde van de stijl één of twee pennen gemaakt die passen in corresponderende gaten (pengaten) in de uiteinden van de dekbalk. Om de verbinding tussen stijl en dekbalk extra te verstevigen, wordt vaak een korbeel toegepast, een schoor die de hoek tussen de verticale stijl en de horizontale dekbalk ondersteunt. Bij jukkenkappen kunnen de spantbenen van een volgend juk in de dekbalk zijn ingepend.
Vergelijkbare termen
Draagbalk
Gebruikte bronnen: