Dampspanningsdeling
Laatst bijgewerkt: 27-12-2025
Definitie
Dampspanningsdeling is een bouwfysische berekeningsmethode om de verdeling van de dampspanning over de afzonderlijke lagen van een bouwconstructie, zoals een muur of dak, te bepalen. Deze analyse is essentieel voor het voorkomen van schadelijke condensatie in de constructie.
Omschrijving
In gebouwen beweegt waterdamp zich van gebieden met een hoge dampspanning naar gebieden met een lagere dampspanning, wat in de wintermaanden doorgaans van binnen naar buiten is. Elke laag binnen de bouwconstructie, zoals isolatiemateriaal of afwerking, oefent een specifieke weerstand uit tegen dit damptransport, aangeduid als dampdiffusieweerstand (Z-waarde) of µ-waarde. De dampspanningsdeling berekent hoe de totale dampspanning zich verdeelt over deze lagen, zonder rekening te houden met een specifiek dampscherm. Het inzicht in deze verdeling helpt te voorspellen waar en in welke mate condensatie kan optreden, wat van cruciaal belang is om bouwschade zoals houtrot en schimmelvorming te voorkomen. Voor een vochtveilige constructie is het ideaal dat de waterdampdoorlatendheid van de verschillende lagen stelselmatig toeneemt van de warme binnenzijde naar de koude buitenzijde, zodat eventueel gevormd condensaat efficiënt naar buiten kan worden afgevoerd.
Principe en Belang
De berekening van de dampspanning in een deellaag (Dp(deel)) binnen een constructie volgt de formule: Dp(deel) = (Z(deel) / Z(geheel)) * Dp(geheel) of Dp(deel) = (µ(deel) / µ(geheel)) * Dp(geheel). Hierbij representeert Z de dampdiffusieweerstand en µ de dampdiffusieweerstandsfaktor, welke beide de weerstand van een materiaal tegen dampdoorlaat aangeven. Een lagere µ-waarde duidt op een betere dampdiffusie en snellere afvoer van waterdamp.
De toepassing van dampspanningsdeling is een fundamenteel onderdeel van de bouwfysica voor het realiseren van vochtveilige bouwconstructies. Door de dampspanningsverdeling te analyseren, kunnen architecten en bouwers materialen en lagen zodanig kiezen dat de dampdrukgradiënt geen ongewenste condensatie in de constructie veroorzaakt. Dit is bijzonder relevant bij lichte constructies en daken, waarbij aan de warme zijde van de isolatie dampdichte lagen worden aanbevolen en aan de koude zijde juist damp-open materialen.
Gebruikte bronnen: