Dakspoor
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dakspoor, ook wel spoor, dakspar of juffer genoemd, is een over het algemeen dunne balk die schuin van de dakvoet naar de nok loopt in een sporenkap.
Omschrijving
Daksporen zijn dragende elementen in een dakconstructie, specifiek in een sporenkap. Ze lopen schuin omhoog van de muurplaat (aan de dakvoet) naar de nok. In tegenstelling tot bij een gordingenkap, waar horizontale gordingen de spanten ondersteunen, dragen de sporen in een sporenkap zelf de dakbedekking, al dan niet via panlatten of dakbeschot. De sporen worden meestal aan de muurplaat bevestigd en komen in de nok bij elkaar, waar ze aan elkaar verbonden zijn. De hart-op-hart afstand tussen daksporen varieert, maar ligt vaak tussen de 300 en 1000 mm. Daksporen kunnen van hout zijn (vaak vuren, lariks of douglas), en in dat geval wordt soms de 'puntmaat' (dunste uiteinde) aangehouden voor de maatvoering. Naast hun functie in dakconstructies kunnen houten daksporen ook voor andere doeleinden worden gebruikt, zoals bij veranda's of als pionierhout.
Sporenkap versus Gordingenkap
Het belangrijkste verschil tussen een sporenkap en een gordingenkap ligt in de richting van de dragende balken. In een sporenkap lopen de sporen schuin van de dakvoet naar de nok, terwijl bij een gordingenkap horizontale gordingen worden gebruikt die de schuine balken (vaak spanten genoemd in deze context) ondersteunen. Bij een sporenkap rust het dakgewicht voornamelijk op de zijmuren, terwijl dit bij een gordingenkap verdeeld wordt over meerdere punten, zoals muren en andere dragende elementen.
Materialen en Afmetingen
Daksporen worden van oudsher veelal van hout gemaakt, waarbij vuren, lariks en douglas veelgebruikte houtsoorten zijn. Bij ronde houten daksporen is de puntmaat, de diameter aan het dunste uiteinde, vaak leidend voor de maatvoering. De dikte van de paal neemt door het natuurlijke verloop van de boom toe richting het dikkere uiteinde. Naast hout kunnen dakconstructies ook andere materialen omvatten, maar de term 'dakspoor' wordt specifiek geassocieerd met de schuine, dragende elementen in een sporenkap.
Vergelijkbare termen
Gording
Gebruikte bronnen: