Dak
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dak is het bovenste deel van een gebouw dat dient als overdekking en bescherming biedt tegen weersinvloeden zoals regen, sneeuw, wind en temperatuurverschillen.
Omschrijving
Het dak is een essentieel onderdeel van de buitenschil van een gebouw en wordt soms ook wel de 'vijfde gevel' genoemd. De primaire functie is het water- en winddicht afsluiten van de constructie. Een dak bestaat doorgaans uit een dragende constructie, zoals spanten of gordingen, en een dakhuid die bestaat uit het dakbeschot en de dakbedekking. De vorm, constructie en gebruikte materialen van een dak zijn afhankelijk van lokale klimatologische omstandigheden, beschikbare bouwstoffen en de bouwstijl.
Dakconstructie
De dakconstructie vormt het dragende gedeelte van het dak, functionerend als het 'skelet'. Deze constructie is opgebouwd uit balken van bijvoorbeeld hout, staal of beton en is ontworpen om alle belastingen, zoals eigen gewicht, sneeuw en wind, te dragen. Veelvoorkomende elementen in een dakconstructie zijn spanten (vaak bij hellende daken) en gordingen (horizontale balken). De constructie brengt de krachten over op de onderliggende delen van het gebouw, zoals dragende muren. Er zijn verschillende typen dakconstructies, waaronder de gordingenkap en sporenkap bij schuine daken, en constructies met beton- of metalen liggers bij platte daken. Prefab dakelementen, ook wel sandwichelementen genoemd, zijn geprefabriceerde delen die isolatie bevatten en snel geplaatst kunnen worden als dakbeschot voor zowel platte als hellende daken. Deze elementen kunnen zelfdragend zijn of niet-zelfdragend, afhankelijk van de toepassing en de bestaande ondergrond.
Soorten daken en dakbedekking
Daken komen voor in diverse vormen, zoals platte daken en hellende daken (dakschilden). Hellende daken hebben minimaal een helling van 15 graden. Populaire dakvormen zijn onder meer het zadeldak, lessenaarsdak, schilddak en mansardedak. De keuze van de dakbedekking hangt af van het type dak en de gewenste eigenschappen zoals levensduur, isolatie en uitstraling. Voor hellende daken worden vaak dakpannen (keramisch of beton), leien, riet of metalen platen gebruikt. Platte daken worden meestal bedekt met materialen zoals bitumen (roofing), EPDM, of PVC. Bitumen is waterdicht en betaalbaar met een levensduur van circa 25 jaar. EPDM is een flexibel, milieuvriendelijk rubber met een lange levensduur tot wel 50 jaar. PVC is een kunststof bedekking die in diverse kleuren beschikbaar is en ongeveer 25 jaar meegaat. Naast traditionele materialen zijn er ook groene daken mogelijk, die bijdragen aan isolatie en waterbeheer. Het dakbeschot vormt een stevige laag onder de dakbedekking die zorgt voor een vlakke ondergrond en extra draagkracht.
Vergelijkbare termen
Dakbedekking
Gebruikte bronnen: