Cubiculum
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een cubiculum was een privékamer in een Romeins huis (domus), die voor diverse doeleinden werd gebruikt, waaronder slapen, studeren, en het ontvangen van gasten.
Omschrijving
Cubicula maakten deel uit van de indeling van Romeinse huizen, vaak gelegen aan de zijkanten van het atrium of later grenzend aan het peristylium. Hoewel het woord is afgeleid van het Latijnse 'cubare' (liggen/slapen), wat de suggestie wekt van een slaapkamer, blijkt uit archeologische vondsten en literaire bronnen dat cubicula multifunctioneel waren. Ze konden dienen als slaapvertrekken ('cubiculum nocturnum' voor 's nachts) of als rust- of werkkamers ('cubiculum diurnum' voor overdag). Daarnaast werden ze gebruikt voor privévergaderingen, het ontvangen van belangrijke gasten, het tentoonstellen van kunst en zelfs als bibliotheek.
Locatie in de Domus
In de traditionele Romeinse domus bevonden cubicula zich meestal direct aan het atrium. In latere perioden konden ze ook grenzen aan het peristylium (binnenhof met tuin). De locatie kon mede bepalend zijn voor de functie van de kamer.
Gebruik buiten de Domus
Naast hun functie in Romeinse huizen, werd de term cubiculum later ook gebruikt voor grafkamers in vroegchristelijke catacombes. In een andere historische context duidde het ook de keizerlijke slaapkamer aan in het Grote Paleis van Constantinopel, en bij de kartuizers is het de benaming voor de leefruimte in hun kluis.
Vergelijkbare termen
Slaapkamer
Gebruikte bronnen: