Conserveren
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
In bouwkundige context omvat conserveren maatregelen om het behoud van een pand of object te bevorderen, met als hoofddoel het object in goede staat te houden en sloop te voorkomen.
Omschrijving
Conservering is in brede zin het behouden van iets. In de bouwkunde is conserveren een reeks ingrepen gericht op het in stand houden van gebouwen of objecten. Dit verschilt van renovatie, waarbij vaak een aanzienlijke opwaardering en uitbreiding van gebruiksmogelijkheden plaatsvindt. Bij conservering ligt de nadruk op behoud, wat vooral belangrijk is bij bijvoorbeeld monumenten. Afhankelijk van het materiaal, zoals hout, metaal, of beton, worden diverse technieken toegepast. Dit kan inhouden het gedeeltelijk vervangen van aangetaste delen, het aanbrengen van beschermende lagen zoals verfsystemen of metallieke deklagen (verzinken, aluminiseren), of het impregneren van hout om het te beschermen tegen aantasting.
Conservering versus Restauratie en Reparatie
Binnen de instandhouding van objecten wordt conserveren onderscheiden van repareren en restaureren. De voorkeursvolgorde is vaak: conserveren/onderhoud is beter dan repareren, repareren is beter dan restaureren, en restaureren is beter dan vervangen. Conserveren richt zich op het behoud van het object, vaak in de aangetroffen staat, en kan ook beschermende maatregelen omvatten zoals een overkapping. Restauratie daarentegen heeft als doel om een (vrijwel) bouwvallig object weer in goede staat te brengen met behoud van de oorspronkelijke waarde, waarbij beschadigde of verdwenen delen hersteld of vervangen kunnen worden. Repareren is het vervangen van defecte onderdelen, terwijl vernieuwen of imiteren het kopiëren of namaken van delen betreft met gelijksoortige materialen en technieken.
Toepassing bij materialen
Conservering wordt toegepast op diverse bouwmaterialen. Bij staal voorkomt conservering roest en verzwakking. Methoden omvatten stralen, natlakken, poedercoaten en thermisch verzinken. Voor hout is verduurzaming een vorm van conservering om aantasting door klimaat en omgeving te voorkomen, vaak door impregnering. Bij betonconstructies en stalen leuningen wordt conserveren toegepast om het ontstaan van nieuwe schades te voorkomen. Ook voor gevelelementen van aluminium en kunststof zijn er conserveringsmethoden om glans en kleur te behouden en te beschermen tegen weersinvloeden.
Vergelijkbare termen
Bescherming
Gebruikte bronnen: