Colosseum
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het Colosseum, officieel bekend als het Flavisch Amfitheater, is een ovaal amfitheater in Rome, gebouwd in de 1e eeuw na Christus, dat werd gebruikt voor gladiatorengevechten, dierengevechten en andere publieke spektakels.
Omschrijving
De bouw van het Colosseum begon rond 70-72 na Christus onder keizer Vespasianus en werd voltooid in 80 na Christus onder keizer Titus. Keizer Domitianus voegde later nog een verdieping en ondergrondse gangen toe. Het amfitheater is ovaal van vorm, ongeveer 189 meter lang, 156 meter breed en 48 meter hoog, en had oorspronkelijk een omtrek van 545 meter. Het exterieur is een vrijstaande constructie, opgebouwd uit travertijnblokken voor de dragende delen en tufsteen voor de muren. Bogen en gewelven zorgden voor stabiliteit. Het Colosseum bood plaats aan 50.000 tot 80.000 toeschouwers, die plaatsnamen op basis van hun sociale status. Er waren 80 ingangen, waarvan 76 voor het publiek. Het complex beschikte over drinkfonteinen en toiletten. De arena, met een houten vloer bedekt met zand, kon worden voorzien van een oprolbaar zonnescherm, een zogenaamd velarium, bediend door matrozen. Onder de arena bevond zich het hypogeum, een systeem van tunnels, kooien en liften.
Gebruik en functie
Het Colosseum diende als locatie voor diverse vormen van volksvermaak, waaronder gladiatorengevechten tussen mensen of tegen dieren, gesimuleerde zeeslagen (naumachiae) kort na de opening, terechtstellingen en nagespeelde veldslagen. Toegang tot de spelen was voor Romeinse burgers vaak gratis, en de evenementen werden door keizers gebruikt om hun populariteit te vergroten. Naast de spektakels in de arena, werden er ook jachtpartijen en races met paarden en strijdwagens gehouden. In latere eeuwen, na het afnemen van het gebruik voor volksvermaak, deed het gebouw onder meer dienst als fort, steengroeve en later als kerk en herdenkingsplek voor christelijke martelaren.
Architectuur en constructie
Het Colosseum vertegenwoordigt de Romeinse bouwkunst en maakt gebruik van elementen uit de Griekse architectuur. Het is een vrijstaande structuur met een elliptische plattegrond. De buitenkant kenmerkt zich door rijen bogen gescheiden door zuilen in verschillende stijlen: Dorisch op de eerste rij, Ionisch op de tweede en Korinthisch op de derde verdieping. De bogen hielpen bij de krachtverdeling naar de pilaren. Travertijnsteen werd gebruikt voor de dragende pijlers en buitenmuren, terwijl tufsteen en bakstenen werden toegepast voor trappen en radiale muren. De constructie maakte gebruik van bogen en gewelven voor stevigheid. Een ingenieus systeem van 80 ingangen zorgde ervoor dat de grote aantallen toeschouwers efficiënt het gebouw konden betreden en verlaten.
Vergelijkbare termen
Amfitheater
Gebruikte bronnen: