Centerboor
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een centerboor is een speciaal ontworpen boor die wordt gebruikt om een nauwkeurig startpunt of geleidegat te maken in een werkstuk.
Omschrijving
Centerboren, ook wel centreerboren genoemd, zijn essentieel voor precisiewerk in onder andere metaalbewerking en machinebouw. Door hun korte en stevige uitvoering met een scherpe punt en vaak een afgeplatte schacht, voorkomen ze dat een grotere boor 'wegloopt' of verschuift bij de aanzet, vooral in hardere materialen of op oneffen oppervlakken. Ze creëren een ondiep conisch gat dat dient als nauwkeurige geleider voor de daaropvolgende boor-, tap- of bewerkingsprocessen. Dit verhoogt niet alleen de nauwkeurigheid van het uiteindelijke gat, maar kan ook de levensduur van de grotere boren verbeteren door de initiële belasting te verminderen en de hoeveelheid benodigde kracht te verlagen. Centerboren worden voornamelijk gebruikt in machines die precisie en stabiliteit bieden, zoals kolomboormachines en draaibanken, hoewel ze ook in gatzagen voor handmatig gebruik te vinden zijn.
Materialen en types
Centerboren worden vervaardigd uit diverse materialen, waaronder High-Speed Steel (HSS) en hardmetaal (HM), ook bekend als tungsten carbide. HSS-boren zijn geschikt voor algemeen gebruik en bestand tegen hoge temperaturen en slijtage. Hardmetalen centerboren zijn bijzonder hard en slijtvast, waardoor ze zeer geschikt zijn voor het boren in harde materialen zoals gehard staal, gietijzer, roestvrij staal, beton, steen en kunststoffen. Er bestaan verschillende types, vaak aangeduid met DIN-normen, en ze hebben doorgaans een snijhoek van 60, 90 of 120 graden. Sommige HSS centerboren bevatten 5% cobalt voor extra hittebestendigheid, ideaal voor roestvrij staal.
Toepassingen in de praktijk
De voornaamste toepassing van centerboren is het creëren van een nauwkeurig startpunt in materialen zoals metaal, hout en kunststof voordat met een grotere boor het uiteindelijke gat wordt geboord. Dit is cruciaal in sectoren zoals metaalbewerking, machinebouw en precisietechniek, waar nauwkeurigheid essentieel is voor onderdelen, bouten en schroeven. Ook in gatzagen worden centreerboren gebruikt om het wegglijden van de zaagkop te voorkomen bij het maken van grotere gaten. In de houtbewerking worden ze onder andere gebruikt voor het voorboren bij scharnieren.
Gebruikte bronnen: