Berlinerwand
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een berlinerwand is een grondkerende constructie die bestaat uit verticaal geplaatste stalen H- of I-profielen met daartussen planken van hout, beton of staal, voornamelijk toegepast als tijdelijke grondkering bij bouwputten en sleuven waar beperkte ruimte is en geen waterkering nodig is.
Omschrijving
De berlinerwand, ook wel Berliner wand genoemd, functioneert als een grondkering en wordt gebruikt om hoogteverschillen op een bouwplaats te overbruggen en de grond stabiel te houden tijdens het uitgraven van bijvoorbeeld kelders of ondergrondse parkeergarages. De constructie bestaat uit stalen H- of I-profielen die met regelmatige tussenafstanden in de grond worden geplaatst door middel van heien, trillen of drukken. Naarmate de ontgraving vordert, worden tussen de flenzen van deze profielen schotten aangebracht. Dit kunnen houten balken, betonnen platen (predallen) of stalen platen zijn. De gronddruk wordt via deze schotten overgebracht op de stalen profielen. De berlinerwand is in principe niet waterdicht en wordt daarom voornamelijk toegepast op locaties waar grondwater geen bezwaar vormt of waar bronbemaling wordt toegepast. De afstand tussen de profielen varieert meestal van 1 tot 3 meter, afhankelijk van het gebruikte materiaal voor de schotten en de verwachte gronddruk. De techniek dankt zijn naam aan de toepassing ervan bij de aanleg van de Berlijnse metro in de jaren '30.
Toepassingen en eigenschappen
Berlinerwanden worden vooral toegepast bij bouwputten en sleuven, met name in dichtbebouwde gebieden of dicht bij perceelgrenzen waar geen ruimte is voor een talud. Ze zijn geschikt als tijdelijke grondkering, maar kunnen in de vorm van beschoeiing ook permanent zijn. De wand is eenvoudig aan te passen aan de omstandigheden van de bouwput, zoals doorkruisende leidingen of variërende ontgravingsdieptes, wat bijdraagt aan de flexibiliteit en maakt het een economische oplossing. De materialen, zowel de profielen als de schotten, zijn in veel gevallen geschikt voor hergebruik nadat de bouwput niet meer nodig is. Een belangrijk nadeel is dat een berlinerwand niet waterkerend is. Ook wordt het gebruik van een berlinerwand afgeraden bij ontgravingen vlak naast funderingen op staal vanwege het risico op grondontspanning en verzakkingen. Bij diepere bouwputten kan de gronddruk te hoog worden voor de profielen, wat de toepasbaarheid beperkt. Extra stabiliteit kan verkregen worden door de wand te verankeren of te stempelen.
Vergelijkbare termen
Damwand
Gebruikte bronnen: