Berapen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Berapen is het aanbrengen van een laag mortel op een muur, meestal als ruwe basis voor verdere afwerking.
Omschrijving
Berapen, ook wel 'rapen' of 'volgooien' genoemd, houdt in dat een muur bedekt wordt met een laag mortel, vaak bestaande uit kalk en zand. Deze laag, de raaplaag, is doorgaans dikker dan 5 mm en kan zelfs enkele centimeters bedragen. Het doel van berapen is tweeledig: het beschermen van de onderliggende muur tegen bijvoorbeeld vocht, en het creëren van een vlakke en loodrechte ondergrond voor de uiteindelijke afwerklaag, zoals tegels of pleisterwerk. Voor buitenmuren of in natte ruimtes wordt vaak cement aan de mortel toegevoegd om de waterbestendigheid en verstening te bevorderen. De mortel wordt aangebracht en gladgestreken, al dan niet met een reilat of raapspaan. Bij oudere muren met zout- en vochtproblemen is kalkmortel aan te bevelen, omdat gips minder geschikt is in deze omstandigheden. Soms wordt gemalen baksteen bijgemengd, wat een ruwer uiterlijk geeft.
Toepassing en doel
Berapen wordt vaak toegepast in ruimtes waar een strakke en loodrechte ondergrond essentieel is, zoals keukens en badkamers, om een goede basis te vormen voor bijvoorbeeld tegelwerk. Het dient tevens ter bescherming van de onderliggende constructie tegen vochtindringing. De ondergrond dient voldoende 'pleisterdragend' te zijn voor een goede hechting van de raaplaag. Indien nodig kan hiervoor een hechtlaag worden aangebracht.
Varianten
Bij berapen van buitenmuren waarbij cement wordt toegevoegd, spreekt men soms ook van 'vertinnen'. Berapen is te onderscheiden van andere gevelafwerkingstechnieken zoals kaleien (dunne kalkpleister met blokkwast aangebracht) en keimen (afwerken met minerale verf).
Vergelijkbare termen
Pleisteren
Gebruikte bronnen: