Balusters
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Balusters zijn verticale stijlen of spijlen die deel uitmaken van een balustrade of trapleuning en dienen ter ondersteuning en als veiligheidsafzetting.
Omschrijving
Een baluster is een specifiek vormgegeven verticale zuil of spijl. Ze zijn een essentieel onderdeel van een balustrade of trapleuning en dragen bij aan zowel de constructieve stevigheid als de esthetische aankleding. Balusters worden toegepast op plaatsen met hoogteverschillen, zoals bij trappen, balkons, galerijen en terrassen, om valpartijen te voorkomen en de veiligheid te waarborgen. Naast hun functionele rol hebben balusters vaak een decoratieve functie en kunnen ze, afhankelijk van de architectonische stijl, rijk geprofileerd of versierd zijn. De term 'baluster' kan ook worden gebruikt om objecten met een vergelijkbare uitgesproken vorm aan te duiden, zoals bepaalde vazen of meubelonderdelen.
Materialen en Vormen
Balusters worden vervaardigd uit diverse materialen, waaronder hout, metaal (zoals gietijzer, staal of RVS), steen, glas en kunststof. Houten balusters, zoals die van grenen, beuken of eikenhout, worden vaak gedraaid in sierlijke profielen en dragen bij aan een klassieke of warme uitstraling. Metalen balusters kunnen strak en modern zijn of juist voorzien van ornamenten. Glazen balusters zorgen voor een transparante en ruimtelijke indruk. De klassieke baluster heeft doorgaans een opbouw bestaande uit een voetstuk, een gebold middendeel (vaas) en een kopstuk. Eenvoudigere balusters worden soms ook aangeduid als spijlen, trapspijlen of stijlen.
Veiligheid en Regelgeving
Een cruciale functie van balusters is het bieden van veiligheid door te voorkomen dat personen, met name kinderen, tussen de spijlen door vallen. In Nederland zijn de minimale hoogte van balustrades en de maximale afstand tussen verticale delen wettelijk vastgelegd in het bouwbesluit om aan veiligheidsnormen te voldoen. Bij nieuwbouw moet een balustrade minimaal 1 meter hoog zijn bij een hoogteverschil van meer dan 1 meter, en bij balkons van 13 meter of hoger minimaal 1,20 meter. De ruimte tussen verticale spijlen mag niet groter zijn dan 10 cm. Bij balustrades met horizontale liggers gelden regels om te voorkomen dat deze als opstap kunnen dienen; er mag geen opstapmogelijkheid zijn tussen 20 en 70 cm boven de vloer.
Gebruikte bronnen: