Ballast
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Ballast is materiaal dat wordt toegevoegd om de stabiliteit, het evenwicht of het gewicht van een constructie, vaartuig of voertuig te verhogen.
Omschrijving
Ballast wordt in diverse sectoren toegepast voor verschillende doeleinden. In de scheepvaart wordt ballastwater, lood of staal gebruikt om de stabiliteit van een schip te verbeteren, met name wanneer het schip weinig of geen lading vervoert. Dit helpt om het zwaartepunt te verlagen en overmatig rollen of kapseizen te voorkomen. Bij spoorwegen bestaat het ballastbed uit grof steenslag of grind waarin de dwarsliggers zijn ingebed. Dit ballastbed zorgt voor stabiliteit van het spoor, dempt trillingen en zorgt voor een goede afvoer van regenwater. In de bouw kan ballast dienen als contragewicht bij bijvoorbeeld hijskranen of beweegbare bruggen, om stabiliteit te bieden bij het verplaatsen van zware lasten. Ook op platte daken kan een ballastlaag van grind of tegels worden toegepast om de dakbedekking op zijn plaats te houden tegen windbelasting en te beschermen tegen UV-straling.
Toepassingen en materialen
In de scheepvaart worden ballasttanks gevuld met water, of er wordt gebruik gemaakt van zware materialen zoals lood of staal. Het gebruik van materialen met een hoge dichtheid, zoals lood en staal, neemt minder ruimte in beslag. Bij spoorwegen wordt voornamelijk steenslag van gebroken natuursteen gebruikt, zoals basalt, gneis, graniet of porfier, in specifieke gradaties afhankelijk van het type spoor. In de bouw kunnen verschillende materialen als ballast dienen, waaronder betonblokken als contragewicht, of grind en tegels op platte daken. Ook bij beweegbare bruggen, zoals ongelijkarmige draaibruggen, wordt ballast toegepast om evenwicht te creëren.
Gebruikte bronnen: