Balkluik

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een balkluik is een luik, vaak gesitueerd boven grote boerderij- of schuurdeuren, dat dient als toegang tot de hooizolder om hooi en andere oogst binnen te brengen.

Omschrijving

Traditioneel werden balkluiken gebruikt in boerderijen en schuren, met name in gebieden waar de zoldervloer niet uit losse planken bestond. In boerderijen met losliggende planken of slieten in de zoldervloer werd vaak een 'haargat' gebruikt, een tijdelijke opening tussen de balken waardoor hooi met een hooivork naar boven kon worden gestoken. Wanneer de zoldervloer vaster was uitgevoerd, zoals in latere bouwperioden, nam het balkluik de functie van het haargat over als permanente toegang voor het inbrengen van hooi. Balkluiken waren om die reden vaak relatief groot om het werk te vergemakkelijken.

Toepassing en varianten

Balkluiken zijn specifiek geassocieerd met landelijke bouw en agrarische gebouwen, met name boerderijen. Naast de term 'balkluik' worden regionaal ook andere namen gebruikt, zoals balkluuk, hildeluuk, hiltluuk, balknloek en oogstluik. Een vergelijkbare constructie is het haargat, een opening in de zoldervloer zelf, gebruikt voor hetzelfde doel, voornamelijk in oudere boerderijen waar de vloer uit losse delen bestond. Een tasluik is een vergelijkbaar oogstluik, maar dan in de afgesloten ruimte boven een hooiberg.

Vergelijkbare termen

Vloerluik

Gebruikte bronnen: