Baldakijn

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een baldakijn is een decoratieve overkapping die als eerbetoon boven een persoon of voorwerp wordt geplaatst of gedragen, oorspronkelijk vaak gemaakt van kostbare stof.

Omschrijving

In de architectuur en beeldhouwkunst is een baldakijn een afdak of overhuiving boven bijvoorbeeld een altaar, troon, graf of heiligenbeeld. Dit kan een structurele overkapping zijn, rustend op zuilen, of een neerhangende structuur. Naast de functionele rol van bescherming, dient het baldakijn als een teken van waardigheid en benadrukt het de belangrijkheid van wat zich eronder bevindt. De naam is afgeleid van 'Baldac', de oude naam voor Bagdad, waar in de Middeleeuwen kostbare gouden brokaatstoffen werden geweven die voor deze overkappingen werden gebruikt.

Toepassingen

Baldakijnen vindt men onder andere boven altaren, tronen en graven. In de gotische bouwkunst worden heiligenbeelden vaak voorzien van een rijk bewerkt, gebeeldhouwd baldakijn. Ook in de heraldiek wordt een baldakijn, dan ook wel wapentent genoemd, gebruikt boven koninklijke wapenschilden als teken van vorstelijke status. Een processiebaldakijn of draaghemel is een stoffen overkapping die tijdens sacramentsprocessies boven de priester met de monstrans wordt gedragen.

Gebruikte bronnen: