Asbestcement
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Asbestcement is een bouwmateriaal samengesteld uit cement en asbestvezels, waarbij de asbestvezels dienen als versterking.
Omschrijving
Asbestcement, met merknamen als Eternit, Martinit en Asbestona, was een veelgebruikt bouwmateriaal. Het bestaat uit cement vermengd met asbestvezels, meestal tussen de 10 en 15%, maar bij buizen soms tot 30%. Deze vezels geven het materiaal sterkte, duurzaamheid en weerstand tegen brand en weersinvloeden. Vanwege deze eigenschappen werd asbestcement breed toegepast in de bouw voor onder andere golfplaten, vlakke platen, leien, buizen en goten. Echter, het inademen van vrijgekomen asbestvezels kan ernstige longaandoeningen en kankers veroorzaken, zoals asbestose, fibrose en mesothelioom. Om deze reden is het gebruik van asbest, waaronder asbestcement, in Nederland sinds 1993 verboden. In de hele Europese Unie geldt sinds 1 januari 2005 een verbod op verbruik, gebruik en handel in alle asbestsoorten. Hoewel het gebruik verboden is, komt asbestcement nog veel voor in gebouwen van voor 1994. Beschadiging of bewerking (zoals zagen, boren of breken) van asbestcement kan leiden tot het vrijkomen van vezels. Daarom zijn bij sloop of renovatie van gebouwen met asbestcement strenge voorzorgsmaatregelen en inschakeling van erkende saneerders noodzakelijk om blootstelling te voorkomen.
Toepassingen van Asbestcement
Asbestcement werd in het verleden in diverse bouwtoepassingen gebruikt. Veelvoorkomende voorbeelden zijn golfplaten en vlakke platen voor daken en gevels, dakleien en onderdaken. Daarnaast werd het toegepast in leidingen voor water en riolering, ventilatiebuizen en schoorsteenpijpen. Ook minder voor de hand liggende toepassingen zoals bloembakken en schouwbekleding kwamen voor. De aanduiding ABC bij golfplaten verwijst specifiek naar asbestcement golfplaten.
Eigenschappen en risico's
De populariteit van asbestcement was te danken aan gunstige eigenschappen zoals sterkte, duurzaamheid, waterdichtheid, brandwerendheid en isolerende kwaliteiten. Het materiaal was bovendien relatief goedkoop. Ondanks deze voordelen is het grootste risico van asbestcement het vrijkomen van de vezels bij beschadiging of bewerking. Deze vezels zijn microscopisch klein en kunnen bij inademing ernstige ziekten veroorzaken met vaak een lange latentietijd (tijd tussen blootstelling en diagnose). Asbestcement wordt beschouwd als hechtgebonden asbest, wat betekent dat de vezels steviger in het bindmiddel (cement) verankerd zijn. Echter, door veroudering of beschadiging kan deze binding verzwakken en kunnen vezels alsnog vrijkomen.
Gebruikte bronnen: