Archeomagnetisme

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Archeomagnetisme is een dateringsmethode in de archeologie en geomagnetisme die gebruikmaakt van de 'vastgelegde' richting en intensiteit van het aardmagnetisch veld in verhit archeologisch materiaal, zoals gebakken klei of aardewerk, om de ouderdom ervan te bepalen.

Omschrijving

Wanneer materialen die ferromagnetische mineralen bevatten, zoals klei, worden verhit boven het Curiepunt en vervolgens afkoelen, wordt de richting en intensiteit van het op dat moment heersende aardmagnetische veld in het materiaal vastgelegd. Dit fenomeen staat bekend als thermoremanente magnetisatie (TRM). Archeomagnetisme analyseert deze 'gefossiliseerde' remanentie in archeologische vondsten die zijn verhit, zoals ovens, haarden, bakstenen muren of aardewerk, om informatie te verkrijgen over het aardmagnetisch veld in het verleden. Door de gemeten paleomagnetische handtekening te vergelijken met bekende curves van seculaire variatie (veranderingen in richting en intensiteit van het aardveld door de tijd) voor een specifieke regio, kan de datum van de laatste verhitting van het object worden vastgesteld.

Toepassing en belang in de bouwgeschiedenis

Archeomagnetische datering is een nuttige techniek voor het dateren van bouwmaterialen, met name baksteen, wanneer andere methoden zoals dendrochronologie niet toepasbaar zijn of ontbreken. Het biedt een manier om de ouderdom van verbrande structuren of losse gebakken materialen te schatten, wat bijdraagt aan het bouwhistorisch onderzoek. De nauwkeurigheid van de datering is afhankelijk van de beschikbaarheid en precisie van regionale seculaire variatie curves. Hoewel het een waardevolle aanvulling is op andere dateringsmethoden zoals C14-datering, is de methode beperkt tot materialen die boven het Curiepunt zijn verhit en in situ zijn gebleven voor structuren zoals ovens of haarden, of waarvan de oriëntatie bekend is gebleven voor verplaatst materiaal zoals aardewerk.

Gebruikte bronnen: