Antentempel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een antentempel, ook wel tempel in antis genoemd, is een van de eenvoudigste vormen van een klassieke tempel. Dit tempeltype kenmerkt zich door een rechthoekige cella (naos) met aan de voorzijde een voorportaal (pronaos) dat wordt gevormd door de verlengde zijmuren (antae) met daartussen meestal twee zuilen.
Omschrijving
De antentempel is een fundamenteel type binnen de Griekse architectuur. De kern wordt gevormd door de cella of naos, de ruimte waar het cultusbeeld van de godheid stond. Vóór deze cella bevindt zich de pronaos, een voorportaal dat toegankelijk was via een ingang. De opvallendste kenmerken van de antentempel zijn de antae: de naar voren uitstekende uiteinden van de zijmuren van de cella, die vaak versterkt zijn en soms pilastervormig zijn afgewerkt. Tussen deze antae staan doorgaans twee zuilen, wat de benaming 'distyle in antis' (twee zuilen tussen antae) verklaart. De gehele structuur staat op een verhoogde basis, de krepidoma, die uit meerdere treden (meestal drie of vier) bestaat en toegang biedt tot de tempel. De antentempel wordt beschouwd als een vroege vorm van de klassieke tempelarchitectuur.
Onderdelen van een antentempel
De belangrijkste onderdelen van een antentempel zijn de cella (of naos), de pronaos en de antae. De cella is de binnenruimte of het heiligdom. De pronaos is het voorportaal vóór de cella. De antae zijn de verlengde zijmuren die de pronaos flankeren. Tussen de antae staan meestal twee zuilen. De tempel staat op een krepidoma, een getrapte onderbouw.
Varianten
Naast de eenvoudige antentempel met een pronaos aan de voorzijde, bestaat er ook een dubbele antentempel. Bij dit type zijn de zijmuren ook aan de achterzijde van de cella verlengd, waardoor daar eveneens antae aanwezig zijn, soms ook met zuilen ertussen (opisthodomos).
Vergelijkbare termen
Dorische tempel
Gebruikte bronnen: