Annuli

Laatst bijgewerkt: 27-12-2025


Definitie

Annuli (enkelvoud: annulus) zijn de ringvormige ruimtes of spleten tussen twee concentrische objecten in een constructie, zoals tussen een leiding en een boorgatwand, een tunnelbekleding en de omringende grond, of een doorvoer en een binnendringend element.

Omschrijving

De annulus speelt een cruciale rol in diverse bouwkundige en civieltechnische toepassingen. Bij sleufloze technieken zoals horizontaal gestuurd boren of tunnelbouw is de annulus de ruimte tussen de boorgatwand en de geïnstalleerde buis of tunnelbekleding. Deze ruimte wordt vaak opgevuld met grout om stabiliteit te waarborgen, krachten over te dragen naar de omliggende grond en verzakking te voorkomen. In brandwerende toepassingen is de annulus de opening rondom doorvoeringen van kabels of leidingen door wanden of vloeren, die zorgvuldig afgedicht moet worden met brandwerende materialen om de brandcompartimentering te handhaven. Bij renovatie van leidingen via sliplining ontstaat een annulus tussen de bestaande (gast)leiding en de nieuwe binnenleiding, die eveneens met grout wordt gevuld om de stabiliteit van de nieuwe leiding te verzekeren. De afmetingen van de annulus zijn vaak kritisch en voorgeschreven om de juiste functionaliteit en veiligheid van de constructie te garanderen.

Toepassingen en afdichting

Het correct afdichten van de annulus is essentieel voor de integriteit en veiligheid van bouwconstructies. In tunnelbouw en leidinginstallaties wordt de annulus vaak gevuld met cementgebonden grout, zoals cellulair beton, dat lichtgewicht en vloeibaar is, om holtes volledig op te vullen en drijfvermogen van de leiding te verminderen. Voor brandwerende doorvoeringen wordt de annulus afgedicht met specifieke brandwerende systemen en materialen, waarbij de grootte van de spleet ('annular space') kritisch is voor de effectiviteit van de afdichting. Een te kleine of ongelijkmatige spleet kan de installatie van de brandwerende vulling bemoeilijken en de prestaties negatief beïnvloeden. In de olie- en gasindustrie verwijst een annulus naar de ruimte tussen concentrische buizen in een boorgat, waar boorvloeistoffen circuleren of cement wordt geplaatst voor zonale isolatie en structurele ondersteuning.

Gebruikte bronnen: