Afvalwaterstelsel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een afvalwaterstelsel is een systeem dat afvalwater inzamelt, transporteert en afvoert, met als doel de volksgezondheid te bevorderen en een goed woon- en werkklimaat te handhaven.
Omschrijving
Een afvalwaterstelsel, ook wel riolering genoemd, is het geheel van leidingen en voorzieningen, zowel in als om gebouwen en in de openbare ruimte, voor het afvoeren van afvalwater en/of regenwater naar een lozingspunt, veelal een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Het systeem bestaat uit diverse onderdelen zoals buizen (gemaakt van bijvoorbeeld beton, kunststof of gietijzer), putten, en soms gemalen en persleidingen, met als functie het inzamelen en transporteren van afvalwater. Historisch gezien werden afvalwater en regenwater vaak samengevoegd in een gemengd stelsel. Tegenwoordig wordt vaker gekozen voor gescheiden stelsels, waarbij afvalwater en regenwater via aparte leidingen worden afgevoerd. Een gescheiden stelsel kan voordelen hebben voor de waterzuivering, omdat het afvalwater minder verdund is. De aanleg en het beheer van rioolstelsels spelen een belangrijke rol in het waterbeheer.
Soorten rioolstelsels
Er worden verschillende soorten rioolstelsels onderscheiden:
* Gemengd rioolstelsel: Hierbij worden huishoudelijk afvalwater (droogweerafvoer) en regenwater (hemelwaterafvoer) via één enkel leidingstelsel afgevoerd naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Bij hevige regenval kan overstort plaatsvinden naar oppervlaktewater.
* Gescheiden rioolstelsel: Dit stelsel bestaat uit twee aparte leidingstelsels: één voor afvalwater (dat naar de RWZI gaat) en één voor regenwater (dat meestal direct op oppervlaktewater wordt geloosd, soms na zuivering of infiltratie).
* Verbeterd gescheiden rioolstelsel: Een variant waarbij het afvalwaterriool ook een deel van het regenwater bij geringe neerslag afvoert naar de RWZI. Bij hevige neerslag gaat het resterende regenwater naar een apart regenwaterriool of wordt het geïnfiltreerd.
* Mechanische riolering: In gebieden waar vrijvervalriolering niet mogelijk of te duur is (zoals bij verspreide bebouwing), wordt mechanische riolering toegepast. Hierbij wordt het afvalwater getransporteerd met behulp van pompen (drukriolering) of vacuüm (vacuümriolering).
Onderdelen van een rioolstelsel
Een rioolstelsel bestaat uit diverse componenten. Hiertoe behoren onder andere buizen (vervaardigd uit materialen zoals beton, kunststof, of gietijzer), putten, huisaansluitingen, straatkolken, overstorten, stuwputten, gemalen en bergbassins. De binnenriolering, die zich in gebouwen bevindt, omvat sanitaire toestellen, standleidingen en grondleidingen en is aangesloten op de buitenriolering.
Vergelijkbare termen
Rioolstelsel
Gebruikte bronnen: