Aardbevingsbestendig
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het ontwerpen en bouwen van constructies die bestand zijn tegen de krachten en trillingen die optreden tijdens een aardbeving, met als doel schade te beperken en veiligheid te waarborgen.
Omschrijving
Aardbevingsbestendig bouwen houdt in dat bij het ontwerp en de realisatie van een gebouw rekening wordt gehouden met de dynamische krachten die een aardbeving veroorzaakt. Dit in tegenstelling tot traditioneel bouwen, waarbij voornamelijk rekening wordt gehouden met statische belastingen zoals eigen gewicht, sneeuw- of windlast. Het doel is om gebouwen zo te construeren dat ze niet instorten tijdens een beving, waardoor levens worden beschermd en schade wordt geminimaliseerd. Dit geldt zowel voor nieuwbouw als voor het achteraf versterken van bestaande gebouwen.
Ontwerpprincipes en Technieken
Om een gebouw aardbevingsbestendig te maken, worden diverse ontwerpprincipes en technieken toegepast. Belangrijke principes zijn het reduceren van de massa van het gebouw, het zorgen voor horizontale weerstand in twee richtingen om torsie te voorkomen, en het hanteren van een regelmatige en symmetrische plattegrond en hoogteverdeling. Een robuust ontwerp met sterke, stijve en stabiele verbindingen is essentieel. Daarnaast is het belangrijk dat materialen enige vervorming (ductiliteit) toelaten zonder te breken. Technieken om dit te bereiken zijn onder meer het gebruik van lichte en flexibele materialen zoals hout en staal, verstevigde funderingen, stabiliteitswanden en -voorzieningen, en het toepassen van seismische isolatie. Seismische isolatie, ook wel 'base isolation' genoemd, scheidt het gebouw van de fundering met behulp van dempers of isolatoren die de trillingen absorberen. Dit zorgt ervoor dat het gebouw zelf minder hevig meetrilt met de bodem. Ook specifieke materialen zoals vezelversterkt beton of het toepassen van extra wapening in constructieonderdelen kunnen bijdragen aan aardbevingsbestendigheid.
Regelgeving in Aardbevingsgebieden
In gebieden die gevoelig zijn voor aardbevingen, zoals in Nederland de provincie Groningen als gevolg van gaswinning, gelden specifieke bouwvoorschriften. Deze zijn vastgelegd in normen zoals de Europese Eurocode 8 (EN 1998) en de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 9998. Deze richtlijnen geven kaders voor het ontwerpen en beoordelen van aardbevingsbestendige gebouwen bij zowel nieuwbouw als de beoordeling en versterking van bestaande bouw. Het doel van deze normen is om de veiligheid van personen te waarborgen, schade te beperken en kosten te reduceren. De NPR 9998 is een praktijkrichtlijn, wat betekent dat de inhoud aanbevelingen bevat, maar dat bouwers ook andere maatregelen mogen toepassen mits aangetoond kan worden dat deze voldoen aan de gestelde veiligheidsnormen.
Vergelijkbare termen
Seismisch bouwen
Gebruikte bronnen: