Aanzet
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De aanzet is het beginpunt van een boog of gewelf, waar de constructie begint te krommen en rust op de ondersteuning.
Omschrijving
In de bouwkunde verwijst 'aanzet' naar het cruciale punt waar een boog of gewelf zijn welving start en overgaat van de verticale ondersteuning (zoals een muur of pijler) naar de gebogen overspanning. Dit punt is essentieel voor de krachtsoverdracht van de boog of het gewelf naar de onderliggende constructie. De aanzet wordt vaak gemarkeerd door een aanzetsteen, de eerste steen van de boog of het gewelf die al deel uitmaakt van de kromming. Deze aanzetstenen, soms ook voussoirs genoemd, zijn constructief belangrijk en worden daarom regelmatig in natuursteen uitgevoerd, soms ook met een decoratieve functie. De denkbeeldige lijn die de aanzetten van een boog of gewelf verbindt, wordt de aanzetlijn genoemd.
Geboorte
De term 'geboorte' wordt in de bouwkunde ook gebruikt als synoniem voor aanzet, met name bij bogen en gewelven. Het duidt de plaats aan waar de boog of het gewelf begint.
Aanzetsteen
Een aanzetsteen is de eerste steen aan de basis van een gemetselde boog of gewelf. Deze steen maakt al deel uit van de kromming en is, net als de sluitsteen, constructief belangrijk voor de krachtsoverdracht. Aanzetstenen kunnen in natuursteen worden uitgevoerd om hun belangrijke functie te benadrukken, soms gecombineerd met decoratie. Samen met de sluitsteen worden aanzetstenen ook wel voussoirs genoemd.
Vergelijkbare termen
Aanzetsteen
Gebruikte bronnen: